"Przepaść" T. Różewicza

[Monita83]

KONSPEKT LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE VI

PLACÓWKA : Szkoła Podstawowa

TEMAT : Przepaść Tadeusza Różewicza, czyli wiersz o iskierce
miłości.
CELE OGÓLNE:

1. Rozwijanie poczucia odpowiedzialności za własne zachowanie się w stosunku
do starszych.
2. Zwrócenie uwagi na relacje międzyludzkie.
3. Pogłębianie umiejętności pracy z utworem poetyckim.
4. Utrwalenie wiadomości o przenośni.
5. Ćwiczenie poprawnego i swobodnego wypowiadania się.
6. Kształcenie wyobraźni.
7. Doskonalenie umiejętności formułowania własnych wniosków.

CELE OPERACYJNE:

Uczeń potrafi:
->podać ogólne informacje na temat Tadeusza Różewicza;
->wymienić cechy poezji współczesnej;
->czytać utwór poetycki ze zrozumieniem;
->samodzielnie wypowiadać się na temat przeczytanego tekstu poetyckiego;
->wskazać w wierszu przenośnie;
->nazwać uczucia i emocje ukazane w utworze;
->odwoływać się do odpowiednich cytatów.

ŚRODKI DYDAKTYCZNE:

- wiersz Przepaść Tadeusza Różewicza
- plakat przedstawiający postać babci

FORMY PRACY : zbiorowa, indywidualna

METODY PRACY: metoda podająca z elementami metody problemowej
( pogadanka, praca z tekstem, burza mózgów )

PRZEBIEG LEKCJI

OGNIWO WSTĘPNE
1. Powitanie.
2. Sprawdzenie obecności.
3. Podanie i zapisanie tematu lekcji.

OGNIWO WŁAŚCIWE
1. Prowadząca zadaje pytania prowokujące do swobodnych odpowiedzi uczniów:
- kto z was ma babcię?
- jak opiekujesz się babcią?
- kto z was pomógł kiedyś obcej babci?
Uczniowie odpowiadają; wywiązuje się dyskusja na temat zachowywania się względem osób starszych; uwzględnienie również negatywnych przykładów, takich jak obojętność, drwiny...

2. Prowadząca zapisuje na tablicy słowo PRZEPAŚĆ i pyta się uczniów, z czym ono się im kojarzy, po czym zapisuje ich odpowiedzi.

/ np.: niebezpieczeństwo, lęk, strach, obawa, otchłań, głęboki dół, brak gruntu pod
nogami, zagrożenie, coś niebezpiecznego /

3. Przypomnienie sylwetki Tadeusza Różewicza i odczytanie jego utworu Przepaść.

- czy zauważacie coś szczególnego w budowie wiersza?

/ brak rymów, brak interpunkcji, wersy różnej długości, proste i oszczędne słownictwo,
mało środków stylistycznych /

4. Powieszenie na tablicy plakatu z wizerunkiem babci, ułatwiającego uczniom wczucie się
w sytuację oraz opisanie tejże postaci, jej uczuć.

/ w czarnych sukniach, w drucianych okularach, z laseczką; niepewna, wystraszona, zagubiona, bezradna /

Ćw. 1.
- odegraj krótką scenkę przedstawiającą sytuację zarysowaną w dwóch pierwszych
zwrotkach utworu

Ćw. 2.
- co to jest przenośnia?

/ takie połączenie słów, które zmienia ich znaczenie podstawowe /

- znajdź w wierszu przenośnie i określ ich znaczenie

/ przepaść krawężnika, otchłań ulicy /

- czy związki te występują w codziennym języku?

- jaki jest cel użycia tych przenośni?

/ by czytelnik lepiej zrozumiał uczucia staruszki, która bezbronna,
zagubiona, boi się przejść przez jezdnię, gdyż jest dla niej otchłanią,
a krawężnik chodnika granicą bezpieczeństwa/

- w jakim znaczeniu użyty jest wyraz tytułowy?

/ tytuł ma charakter przenośni, wyznacza główną myśl /

5. Wysunięcie wniosku, że powyższe myśli poeta wypowiedział przy pomocy prostego, potocznego języka, a zatem piękno niekoniecznie musi polegać na wymyślnych środkach stylistycznych.

6. Prowadząca zadaje uczniom pytania prowokujące do dyskusji:
- w której strofie zawarta jest najważniejsza myśl utworu?

/ w trzeciej/

- jak rozumiecie słowa poety wyrażone w ostatniej zwrotce?

W tym momencie rozwija się dyskusja zakończona wnioskiem, który staje się jednocześnie notatką zapisaną przez uczniów w zeszytach:

Wiersz świadczy o miłości poety do człowieka. T. Różewicz pragnie, by ludzie byli wobec siebie życzliwi i przyjaźni. Wierzy, że pomoc słabszym zmniejszy na świecie zło, ból i cierpienia. Scenę z wiersza, gdy mały chłopiec przeprowadza przez ulicę babcię, powinniśmy rozumieć jako wołanie o humanitarne stosunki między ludźmi, bo tylko one pozwolą rozstąpić się straszliwym ciemnościom nagromadzonym nad światem.


OGNIWO KOŃCOWE
1. Zadanie pracy domowej:

Napisz, jakimi iskierkami miłości ty sam możesz rozjaśnić życie starszych ludzi?

2. Pochwała pracy uczniów.
3. Pożegnanie.