Dobrze jest powiedzieć lub opracować z uczniami wymagania podlegające ocenie wypowiedzi ustnej, lub fiszkę samooceny, żeby uczeń z góry wiedział na co ma zwrócić uwagę i dlaczego ma +3 a nie -4. Uczniowie są zazwyczaj sprawiedliwi w ocenianiu siebie i kolegów, gdy mają jasno postawione cele. Możesz taką fiszę podzielić na: wypowiedź (rozpoczęcie, podtrzymanie kontaktu, gdy to jest dialog, stopień realizacji zamierzonych celów, czyli czy jest na temat,...) i poprawność językowa (wymowa, intonacja, obecność cech j. mówionego,...). Ja robiłam takie fiszki do wypowiedzi ustnych i pisemnych, co ułatwia pracę i pozwala uniknąć dyskusji na temat "sprawiedliwe " lub "niesprawiedliwe" ocenianie. W klasach młodszych sama mówiłam co jest ważne, a w starszych uczniowie robili to ze mną. Fiszki takie wykorzystywali uczniowie też do oceniania siebie nawzajem, wtedy to były ich oceny nie wpisywane do dziennika, gdy pracowali w parach, przy dialogach. Uczeń świadomy tego czego się od niego wymaga lepiej pracuje. (więcej na
http://www.otostrona.pl/eduznami.pl/index.php?p=2_2 )
Przy wypowiedziach - prezentacjach, ponieważ pozostali uczniowie nudzili się, kazałam im robić tabele i odpytywałam ze zrozumienia ze słuchu na bazie notatek jakie w tych tabelach robili. Robiłam to od pierwszej klasy i dawało bdb efekty.