Twórcze myślenie jako metoda aktywizująca uczniów

Jest to zbiór metod aktywizujących, które można wykorzystać podczas lekcji. Celem zajęć rozwijających aktywność twórczą uczniów jest przygotowanie do radzenia sobie w szkole, pracy i życiu osobistym, ukształtowanie człowieka kreatywnego, który będzie mógł  odnaleźć się w przyszłej rzeczywistości.

Twórcze myślenie jako metoda aktywizująca uczniów

1. Wstęp

Pojęcie twórczości posiada dość szeroki zakres i wiele znaczeń. Może być rozumiane jako dzieło (wytwór), proces lub zespół zdolności czy cech osobowościowych człowieka.
Według wielu wybitnych przedstawicieli psychologii humanistycznej twórczość dziecka ujmowana jest jako wartość nadająca życiu ludzkiemu sens, w sposób podmiotowy tj. poprzez sam sposób tworzenia i jego znaczenie dla rozwoju twórcy, nie zaś poprzez wytwór procesu i jego znaczenie dla społeczeństwa. Według tych teorii twórczość jest głęboko zakorzeniona w naturze ludzkiej i jako taka przysługuje wszystkim ludziom bez względu na rodzaj ich działalności. Aktywność twórcza odnosi się wówczas nie tylko do sfery poznawczej, lecz także sposobów przeżywania i działania, kontaktów międzyludzkich, czy w ogóle myślenia twórczego.
Istotą metod aktywnych i twórczych jest przewaga uczenia się nad nauczaniem. Badania naukowe dowiodły, iż zapamiętujemy :
➢ 10% tego co czytamy,
➢ 20% tego co słyszymy,
➢ 30% tego co widzimy,
➢ 50% tego co słyszymy i widzimy,
➢ 70% tego co sami mówimy,
➢ 90% tego co sami robimy.
Widać więc, że metody oparte na działaniu ucznia zapewniają większą ilość i lepszą jakość przyswajanej wiedzy niż metody nie inspirujące ucznia do działania lub czyniące to w niewielkim stopniu. Stosowanie metod aktywnych w praktyce szkolnej prowadzi więc do zwiększenia skuteczności uczenia się i nauczania , a także motywuje uczniów do działania, rozwija twórcze myślenie oraz kreatywność ucznia i nauczyciela. Pozwala na integrację wiedzy z różnych przedmiotów. Wdraża do umiejętności organizowania pracy własnej i innych. Dzięki takim metodom uczymy współpracy i komunikacji w grupie, a każdy uczeń ma możliwość uczestniczenia w procesie dydaktycznym.

2. Czynniki kreatywnego myślenia

Do najważniejszych czynników myślenia kreatywnego należą:
Płynność myślenia, która jest zdolnością do wytwarzania w krótkim czasie wielu słów, sentencji, idei, pomysłów itp. Wskaźnikiem płynności myślenia jest ilość wytworzonych pomysłów. Wyróżnia się kilka rodzajów płynności:
płynność słowną, ułatwiającą wytwarzanie wielu słów;
płynność skojarzeniową, umożliwiającą dobór słów;
płynność ideacyjną, dzięki której wymyślamy tematy;
płynność ekspresyjną, ułatwiającą formułowanie myśli.
Oryginalność myślenia, czyli zdolność wychodzenia poza stereotypowe rozwiązania. Pozwala ona nie tylko zmieniać kierunek myślenia, ale umożliwia dostrzeganie nowych, niezwykłych aspektów sytuacji.
Wrażliwość na problemy, tj. zdolność wykrywania luk, błędów i braków występujących w różnych sytuacjach, planach i pomysłach, przewidywanie następstw różnych zjawisk itp.
Ważnym zadaniem nauczycieli jest stwarzanie sytuacji i warunków sprzyjających wyrazistości, płynności i giętkości języka ucznia, a jednocześnie zwracanie uwagi, aby zbyt wielkie wymagania dotyczące poprawności wypowiedzi nie hamowały swobody i ekspresji mowy dziecka. W celu rozwinięcia kreatywności wychowanków istotne jest opanowanie przez nauczyciela nowego stylu ...