Zaloguj się aby ocenić lub skomentować publikację.
Diagnoza holistyczna i jej znaczenie – w oparciu o analizę
przypadku 17 – latki z giełkotem
(fragment pracy dyplomowej pt: „Holistyczne rozumienie diagnozy z uwzględnieniem
aspektu logopedycznego”)
Autor:
mgr Renata Zdunek – Muda
logopeda
Od urodzenia tkwimy w rzeczywistości językowej – poznajemy ją i aktywnie
uczestniczymy, najpierw słuchając i mówiąc, później także pisząc i czytając. Nie zawsze owo
poznawanie rzeczywistości językowej odbywa się w sposób w pełni przez nas samych
uświadomiony. Wiedza, którą nabywamy jest wieloskładnikowa, znajduje się w niej wiedza
językowa (znajomość słów, reguł gramatycznych itd.), a także umiejętności i nawyki
posługiwania się językiem. Nie zawsze ta wiedza przychodzi naturalnie i z łatwością. Coraz
częściej w szkole spotykamy się z wieloma zaburzeniami u dzieci, w tym zaburzeniami mowy.
Czasami trudności przysparza nawet zdiagnozowanie dziecka. Zaburzenia u dzieci zawsze
stawiają wszystkich, którzy pozostają z nimi w bezpośrednich relacjach, w sytuacji wzmożonej
kontroli, czujności, a tym samym zmuszają do większego wysiłku, do nasilenia aktywności, do
poszukiwań. Zaburzenia u dzieci w wieku szkolnym zmuszają ich najbliższe otoczenie do
znalezienia rozwiązań, do włączenia takich działań, dzięki którym będzie można pomóc
dziecku.
Zanim
jednak przystąpimy do rozwiązywania problemów, należy dogłębnie,
całościowo zdiagnozować dziecko. Najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie diagnozy
holistycznej, przeprowadzonej przez odpowiednio przygotowanych i współpracujących ze sobą
specjalistów, rodziców i nauczycieli.
Diagnoza całościowa (holistyczna) jest ujmowana zawsze w kontekście środowiskowym;
dostrzega przyczyny określonego zachowania dziecka oraz role środowiska w rozwoju
i wychowaniu. Daje podstawy do zaprojektowania zmian niepożądanych stanów. Stanowi
proces przetwarzania danych, a nie tylko rejestracji zachowań czy kompetencji.
Rzetelnie przeprowadzona diagnoza nadaje kierunek terapii. Dzięki uwzględnieniu
kontekstu środowiskowego, uwzględnieniu czynników warunkujących rozwój, pozwala na
indywidualne dostosowanie programu terapeutycznego do konkretnego dziecka.
Diagnoza holistyczna pełni zatem trzy podstawowe funkcje: poznawczą, wyjaśniającą
i optymalizującą. Umożliwia wszechstronne poznanie dziecka, pozwala na lepsze zrozumienie
motywów jego postępowania i zachowania. Ponadto pozwala uwzględnić w działaniu
wychowawczym i terapeutycznym właściwości psychiczne, potrzeby, przeżycia i reakcje
ucznia. Takie podejście z kolei przyczynia się do prawidłowego procesu edukacyjnego
i terapeutycznego dziecka.1
Diagnoza logopedyczna jako element diagnozy całościowej
Logopedia zarówno w rozważaniach naukowych jak i w świadomości potocznej,
uznawana jest za naukę o zaburzeniach mowy. Jednak spektrum zjawisk, które są przedmiotem
badań logopedy jest o wiele większe. Zaburzenia mowy mają bowiem swój wymiar
biologiczny. Wszystkie przyczyny zaburzeń porozumiewania się tkwią w dysfunkcjach
1 Włoch S., Włoch A., Diagnoza całościowa w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, Wydawnictwo
Akademickie ŻAK, Warszawa 2009, s. 120.
czynności mózgowych i biologicznych czynności obwodowych. Uszkodzenia mózgu i jego
dysfunkcje przekładają się ...
