Zaloguj się aby ocenić lub skomentować publikację.
AUTORSKI
PROGRAM
NAUCZANIA
GRY W SZACHY
„Szach - mat”
(2021/2022 - 2022/2023)
Autor: Bożena Dąbrowska
1
Wstęp
Program jest skierowany do uczniów klas I – III Szkoły Podstawowej. Ma on na celu
zapewnienie wszechstronnego rozwoju intelektualnego uczniów. Rozgrywki szachowe
powinny zaczynać się od ćwiczeń i form treningowych, a następnie przeradzać się w
umiejętność zdrowej rywalizacji. Ważnym jest, aby młodzi szachiści potrafili przyjmować
sukcesy i porażki współzawodnicząc w rozgrywkach szachowych między sobą i w turniejach
międzyszkolnych. Program ten może wspomóc jedną z najważniejszych percepcji, jakie
posiada człowiek to jest umiejętność rozwoju myślenia. Może być pomocny uczniowi w
przyswajaniu programu szkolnego oraz rozwoju twórczego myślenia. Zadaniem tego
programu i zajęć koła szachowego jest przekazanie początkującym szachistom w jak
najkrótszym czasie, zwięźle i przystępnie zasad gry szachowej oraz pokazania piękna
szachów.
Szachy odgrywają istotną rolę w nabywaniu i kształtowaniu wielu umiejętności
wykorzystywanych przez człowieka w ciągu całego życia. Wprowadzenie nauki gry w
szachy w młodszym wieku szkolnym wpływa wszechstronnie na rozwój uczniów. Dzieci
uczące się grać w szachy dostrzegają w nich przede wszystkim rozrywkę, nie zdając sobie
sprawy, że bawiąc się drewnianym wojskiem, uczą się i doskonalą swoje umysły.
Grając w szachy, musimy przestrzegać pewnych określonych zasad i reguł. Każdy
szachista musi więc wykazać się zdyscyplinowaniem, ale i wyobraźnią. Biorąc pod uwagę
powyższe, można określić, w jakich płaszczyznach szachy wpływają na rozwój psychiczny i
intelektualny dziecka:
1. Rozwój zainteresowań – dziecko poznaje nową dyscyplinę, której istotą jest
samodzielne, logiczne rozumowanie, łączące poszczególne elementy wiedzy w jedną
harmonijną całość;
2. Aktywność twórcza – specyfika gry w szachy wyklucza odtwórcze traktowanie tego
zagadnienia. Wszelkie próby bezmyślnego naśladownictwa skazane są na niepowodzenie.
Dziecko samo kreuje wydarzenia na szachownicy i ponosi za nie odpowiedzialność;
3. Rozwijanie pamięci i uwagi – główną umiejętnością w szachach jest zdolność
zreasumowania każdej pozycji w sposób dynamiczny, w kategoriach najważniejszych jej
elementów. Cała szachownica zostaje ukształtowana w przestrzenno-czasową postać,
czyli wzorzec. Towarzyszy temu rozwój wyobraźni wzrokowej i koncentracji;
4. Myślenie logiczno-wyobrażeniowe – ludzie myślą czasami za pomocą wyobrażeń, które są
obrazami psychicznymi rzeczywistych doznań zmysłowych i ten właśnie rodzaj myślenia gra
szachowa rozwija najpełniej;
5. Rozwój pozytywnych sfer osobowości – szachy wykształcają poczucie obiektywizmu,
uznawanie prawd innych ludzi, uczą tolerancji i reakcji na niepowodzenia;
6. Konsekwencja i wytrwałość w działaniu – dzieci mające styczność z szachami, zupełnie
inaczej podchodzą do porażek. Zazwyczaj ponownie starają się rozwiązać określony problem
i czynią to aż do skutku;
7. Aspekty wychowawcze – można je rozpatrywać w kategoriach porażki i sukcesu.
Czymże innym jak nie ...
