Duchy przeszłości

„DUCHY PRZESZŁOŚCI”

1. W tle rozbrzmiewa muzyka, osoby recytujące wiersze zapalają świeczki.
a) inscenizacja rozpoczyna się od wiersza „Elegia miasteczek żydowskich”
Nie masz już , nie masz w Polsce żydowskich miasteczek
W Hrubieszowie , Karczewie, Brodach, Falenicy
Próżno byś szukał w oknach zapalonych świeczek
I śpiewu nasłuchiwał z drewnianej bożnicy
Znikły resztki ostatnie , żydowskie łachmany,
Krew piaskiem przysypano ,ślady uprzątnięto,
I wapnem sinym czysto wybielono ściany
Jak po zarazie jakiejś lub na wielkie święto,
Błyszczy tu księżyc jeden, chłodny, blady , obcy.
Już za miastem na szosie ,gdy noc się rozpala
Krewni moi żydowscy ,poetyczni chłopcy
Nie odnajdą dwu złotych księżyców Chagalla
Te księżyce nad inną już chodzą planetą
Odfrunęły spłoszone milczeniem ponurym
Już nie ma tych miasteczek , gdzie szewc był poetą
Zegarmistrz filozofem ,fryzjer trubadurem
Nie ma już tych miasteczek , przeminęły cieniem
I cień ten kłaść się będzie między nasze słowa
Nim się zbliżą bratersko i złączą od nowa
Dwa narody tym samym karmione cierpieniem.

Narrator
Termin ostatecznej likwidacji getta wyznaczono na 18 kwietnia 1943.Getto miało być zlikwidowane na imieniny Fuhrera. Do akcji likwidacyjnej wyznaczono batalion policji niemieckiej oraz oddział „policji granatowej”. Niemcy mieli działać w obrębie murów, zadaniem „granatowych” było pilnować , aby żaden z Żydów nie uniknął losu wyznaczonego mu przez wodza Niemiec. Silniejszego oporu ze strony Żydów nie przewidywano .Lokalne zamieszki postanowiono uspokoić w ciągu jednego dnia .
Dowódca Schulz-Polizei wyznaczył początek akcji na godz.0.30. W nocy , zgodnie z planem, granatowa policja obstawiła getto , a batalion policji niemieckiej wkroczył bramą nalewkowską na Nalewki. Niespodziewanie dla Niemców z domów przy ulicy Nalewki padły strzały z broni maszynowej. Batalion niemiecki w popłochu wycofał się natychmiast za mury. Akcja została wstrzymana do świtu. Rano 19 kwietnia na murach getta zawisły odezwy wzywające Żydów do zbrojnego oporu.
Czyjeś ręce wypisały hasło Zginąć z honorem! Posłuszni wezwaniu zbrojni bojownicy obstawili getto , które stało się obronną twierdzą : wojna żydowsko- niemiecka rozpoczęła się.
Postać ( Duch) 1
Na naszej ulicy rozpętało się piekło. A ja schroniłem się do schronu razem z innymi. Niemcy biegali po całym domu , a dzieci drżały ze strachu. Ja żałowałem , że nie mam broni , że nie mogę walczyć. A Niemcy rozpoczęli polowanie na ludzi….jak kogoś znaleźli wywlekali na ulicę i zabijali. Niektórzy mieszkańcy sami rzucali się z okien. Przez siedem dni czekałem w tym piekle na ratunek. Ale odgłosy walki oddalały się od nas coraz bardziej. Pomoc nie nadchodziła…

Wiersz „Żydzi umierali”
Zamurowani Żydzi umierali
Czarne muchy składały jaja
W mięsie ...