Syndrom nieadekwatnych osiągnięć

Syndrom nieadekwatnych osiągnięć
       Syndrom Nieadekwatnych Osiągnięć Szkolnych, w skrócie SNOS, to problem negatywnej sytuacji szkolnej dziecka, w której nie wykorzystuje ono swoich możliwości związanych z potencjałem intelektualnym i twórczym- dotyczy ono blisko 10% populacji dzieci i młodzieży (Dyrda, 2000). Jest to zjawisko o coraz większej skali występowania. Coraz więcej nauczycieli zastanawia się nad tym, dlaczego tak wiele dzieci nie wykorzystuje w pełni swoich możliwości w nauce i nie wykazuje postępów w edukacji, mimo wcześniejszych sukcesów.
       Dla identyfikacji jednostek przejawiających SNOS przyjmuje się następującą definicję: SNOS jest to niewykorzystywanie możliwości przejawiające się w dużej rozbieżności pomiędzy ocenami i zachowaniami szkolnymi dziecka a jego wysokim potencjałem, takim jak: inteligencja, twórczość, mierzonym za pomocą wystandaryzowanych testów, opinii nauczyciela i rodziców.
Symptomy wskazujące na występowanie Syndromu to:
- wyraźna dysproporcja pomiędzy wysokim poziomem zdolności poznawczych a wynikami testów szkolnych,
- szeroka wiedza wynikająca z zainteresowań pozaszkolnych i brak zaangażowania w prace szkolne,
- bierne lub negatywne postawy wobec obowiązków szkolnych (brak przyborów szkolnych, zapominanie o pracach domowych, nieuwaga na lekcjach), brak dyscypliny,
- duże różnice w poziomie prac ustnych i pisemnych,
- brak umiejętności uczenia się,
- obwinianie innych (nauczycieli, rodziców) o własne niepowodzenia,
- próby dominacji nad rówieśnikami lub przeciwnie, chorobliwa nieśmiałość,
- nadmierny samokrytycyzm,
- zamyślenie i rozmarzenie w czasie lekcji,
- rozgadanie, brak uwagi, koncentracji.
     Dzieci bez sukcesów są nastawione rywalizacyjnie, chociaż nie zawsze jest to wyraźnie widoczne. Mają one ambicje zwycięzców i przegrywanie przychodzi im z trudem. Jeśli nie wierzą, że mogą wygrać, wolą w ogóle nie zaczynać lub wybierają takie formy szkolnej pracy, w których sukces jest prawdopodobny. Niestety, dzięki takiej postawie powiększa się luka między tym, co dziecko umie, a tym, co umieć powinno. Tylko wspólna, systematyczna i wytrwała praca nauczyciela i rodziców ma szansę zmienić tę sytuację. Przede wszystkim należy zlikwidować przyczyny problemu.
Bardzo często tkwią one w środowisku rodzinnym. S. B. Rimm wskazuje następujące sytuacje sprzyjające występowaniu SNO:

Przyczyny rodzinne syndromu nieadekwatnych osiągnięć:
- nadopiekuńczość rodziców ( np. efekt długo oczekiwanej ciąży),
- chorobliwość,
- rywalizujące rodzeństwo,
- wyręczanie przez rodziców,
- wczesny rozwód, samotne macierzyństwo,
- zbyt wysokie lub zbyt niskie wymagania rodziców w stosunku do dziecka,
- zdezorganizowany dom – brak jasnych reguł postępowania,
- szkodliwe scenariusze (np. negatywne wspomnienia szkolne rodzica),
- zachowania pasywno – agresywne,
- bierność lub nadmierna konfliktowość.

 Sytuacja domowa dziecka na ogół stanowi początek powstawania trudności, to jednak czasami również atmosfera w szkole i klasie może potęgować kłopoty dziecka, lub być ich bezpośrednią przyczyną.

Czynnikami szkolnymi wpływającymi na nieadekwatne osiągnięcia uczniów są:
- klimat nadmiernej rywalizacji i stres szkolny ( egzaminy zewnętrzne i w ...