Przejawy nadpobudliwości u dziecka z ADHD w wieku gimnazjalnym

"Nadpobudliwość w sferze emocjonalno - uczuciowej jest źródłem powstawania różnorakich zaburzeń kontaktów dziecka z otoczeniem, a w konsekwencji deformacji rozwoju emocjonalno - uczuciowego. Zakłócenia dynamiki procesów nerwowych mogą zdecydować o nieprawidłowej sile czy formie wyrażania przeżyć emocjonalnych, ale nigdy nie przesądzają treści tych reakcji. Dlatego też o rodzaju zaburzeń życia emocjonalnego - uczuciowego nie można mówić w oderwaniu od społecznych doświadczeń dziecka, które z jednej strony zależą od warunków środowiskowych, w których dziecko żyje, a z drugiej od procesu wychowawczego, któremu są poddane."

Przejawy nadpobudliwości

Obecnie scharakteryzowano zasadnicze postaci odchyleń od normy w zachowaniu, które zauważono w grupie dzieci nadpobudliwych. Omawiając przejawy nadpobudliwości rozpatrzono je w trzech zasadniczych sferach: ruchowej, poznawczej i emocjonalno – uczuciowej.
Na podstawie badań przeprowadzonych przez H. Spionek wyróżnia się trzy zasadnicze rodzaje objawów nadpobudliwości w sferze ruchowej. Jest to wzmożona ekspansja ruchowa, ruchowy niepokój oraz nawyki ruchowe i minimalne ruchowe wyładowania.
Dzieci, które cechuje wzmożona ekspansja ruchowa, bez przerwy szukają okazji do ruchowego życia: biegają, urządzają gonitwy i zawody. Na lekcjach wychodzą z ławek, biegają po klasie, wyrywają się do odpowiedzi. Dzieci te mają permanentną potrzebę ruchu, korzystają ze wszystkich okazji, aby tę potrzebę zaspokoić. Są prawie zawsze skłonne do natychmiastowego działania.
Niepokój ruchowy przejawia się inaczej niż wzmożona ekspresja ruchowa. Z obserwacji dzieci wykazujących ten rodzaj symptomów można zauważyć, że ich ruchowa nadpobudliwość nie ujawnia się w postaci rozległej aktywności. Dzieci te, nie szukają okazji do ruchowego wyżycia. Na przerwach nie wyróżniają się z grona rówieśników. Jeśli jednak sytuacja wymaga ograniczenia ich ruchowej aktywności, nieruchomego stania czy siedzenia, wówczas ujawniają swój niepokój ruchowy. Siedząc w ławce przemieszczają kończyny, zakładają nogę na nogę, odchylają się do przodu i do tyłu, podpierają się łokciami, wykonują wiele różnych drobnych czynności zbędnych w danej chwili, np. zamykają i otwierają książki. Zawijają rogi książek, bazgrzą po okładkach, skubią gumki czy gryzą ołówki.
Przywołane do porządku, uspokajają się na bardzo krótko, najczęściej zmieniają rodzaj wykonywanych czynności na inny np. ogryzają paznokcie, dłubią w nosie itp.
Duża część czynności dzieci odznaczających się ruchowym niepokojem skupia się wokół ich własnego ciała. Początkowo czynności te mają zmienny charakter. Dziecko łatwo rezygnuje z wykonania jednych ruchów na rzecz innych. Częściej powtarzane zespoły ruchów łatwo się utrwalają, stając się nawykowymi. Do najczęściej spotykanych czynności naw[1]ykowych należy w młodszym wieku ssanie palca, a w starszym – ogryzanie paznokci.
Ponadto u dzieci nadpobudliwych można zaobserwować mimowolne wyładowania ruchowe – zwane tikami, które wzmagają się wtedy, gdy dzieci odznaczające się ruchowym niepokojem starają się je opanować i powstrzymać od działań ruchowych.
Nadpobudliwość przejawia się również w sferze poznawczej H. Spionek wyróżnia tu dwie zasadnicze grupy objawów: zaburzenia uwagi oraz pochopność i pobieżność myślenia. Dzieci nadpobudliwe w tym zakresie – to dzieci z nadmiernie żywym odruchem orientacyjnym, przejawiającym się w odpowiedzi na bodźce wszelkiego rodzaju bądź też wybiórczo na pewien rodzaj bodźców.
Wzmożona aktywność może sprawiać, że dziecko nie jest w stanie na niczym skoncentrować uwagi. Uwaga jest labilna, a jej natężenie niewystarczające dla ...