Zaloguj się aby ocenić lub skomentować publikację.
Przyczyny nadpobudliwości
Przedstawione wcześniej przejawy nadpobudliwości skłaniają do zastanowienia się: czy jest ona zespołem patologicznych objawów będących wyrazem zaburzenia rozwoju dziecka, czy jest to zespół cech składających się na pewien rodzaj temperamentu, związanych z typem układu nerwowego?
Psychologowie zajmujący się nadpobudliwością zgodnie twierdzą , że w przypadkach tych mamy do czynienia zarówno z zaburzeniem rozwoju uwarunkowanym nieprawidłowym funkcjonowaniem mózgu i taki, że nadpobudliwość jest cechą typologiczną i wiąże się z określonym typem układu nerwowego.
Układ nerwowy pełni rolę regulatora równowagi pomiędzy organizmem, a jego środowiskiem. Przyjmując z otoczenia informacje w postaci różnych bodźców, układ nerwowy reguluje zarówno działalność organów wewnętrznych, jak i nasze zachowanie tak, aby umożliwić najwłaściwsze przystosowanie do warunków zewnętrznych. Podstawowymi procesami nerwowymi, które zachodzą w mózgu, a są wywołane przez dochodzące do układu nerwowego bodźce są procesy pobudzania, które doprowadzają do ruchu lub czynności określonego narządu oraz procesy hamowania, które powstrzymują ruch lub do niego nie dopuszczają. Widzimy więc, że każdy bodziec wywołuje reakcję lub ją hamuje. Z obserwacji wiadomo, że te same bodźce mogą u różnych osób wywoływać zupełnie różne reakcje. Różnice w zachowaniu ludzi są powiązane z wrodzonymi stałymi właściwościami psychicznymi i fizycznymi człowieka, które składają się na jego temperament.
Procesy nerwowe wg ustaleń I. P. Pawłowa odznaczają się trzema podstawowymi właściwościami: siłą, równowagą i ruchliwością.
Siła układu nerwowego wyraża się zdolnością komórek nerwowych do pracy, tj. do powstawania w nich procesu pobudzania oraz procesu hamowania. Siła procesu pobudzania i siła procesu hamowania stanowią dwie różne zmienne, toteż można mówić oddzielnie o sile każdego z tych procesów min. zdolność do wytężonego wysiłku, szybkość odzyskiwania sił po zmęczeniu, zdolność do trwałej koncentracji uwagi. Siła procesu hamowania przejawia się w zdolności do natychmiastowego przerwania w razie potrzeby wykonywanej czynności, umiejętności powstrzymania się od określonego działania oraz zdolności do opanowania przejawów wzruszeń i innych reakcji emocjonalnych.
Równowaga procesów nerwowych rozumiana jest jako określony stosunek siły pobudzania do hamowania.
Ruchliwość procesów nerwowych to zdolność układu nerwowego do przechodzenia od stanu pobudzenia do hamowania i na odwrót. Na zdolność tę składa się z jednej strony szybkość powstawania każdego procesu, z drugiej natomiast szybkość zmiany jednego procesu na drugi .
Opisane właściwości procesów nerwowych stały się podstawą wyodrębnienia typów układu nerwowego, które według badaczy są podłożem różnych temperamentów i przejawiają się w zachowaniu i działaniu człowieka. Na przykład J. P. Pawłow wyróżnił następujące typy układu nerwowego:
I. silny, zrównoważony, ruchliwy(gdy przeważa siła procesu pobudzania)
II. silny, zrównoważony, nieruchliwy (stwierdza się u nich ...
