Zaloguj się aby ocenić lub skomentować publikację.
Nazwisko i imię:
Zapis rzymski. Praktyczne zapoznanie z kalendarzem.
— Ludzie nauczyli się liczyć bardzo dawno temu — opowiadał dziadek Beaty.— Nieco później zaczęli liczby zapisywać za pomocą umownych znaków. My zapisujemy liczby tak, jak uczeni z Indii. Od nich nauczyli się tego zapisu Arabowie, a my od Arabów. Cyfry te nazywamy arabskimi właśnie na ich cześć. Jak zapisywać liczby, zastanawiano się też bardzo dawno temu w Rzymie. Pokaż mi na palcach liczbę 1, Beatko — powiedział dziadek. Beata podniosła do góry jeden palec.
— Tak też pomyśleli Rzymianie — mówił dalej dziadek. — Rysować palec jest trudno, więc Rzymianie
zaczęli upraszczać rysunki palca aż otrzymali znak I . A co byś ty zrobiła, żeby pokazać liczbę 5?
— Podniosłabym całą rękę.
— Przypuszczam, że tak właśnie myśleli Rzymianie. Do oznaczenia liczby 5 stosowali, po uproszczeniach, znak V , który mógł powstać jako symbol ręki z odchylonymi, skrajnymi palcami.
— Jak oznaczano dziesięć? — zainteresowała się Beata. — X. Myślę, że aby otrzymać ten znak, złączono dwa znaki liczby 5; jeden z nich zapisano odwracając go do dołu. Pozostałe liczby tworzono już za pomocą tych symboli, na przykład 2, to dwa palce II, 3, to trzy palce III.
— Rzymianie umówili się również, że jeśli znak I stoi przed V, to znaczy, że od V odejmujemy 1. Tak powstał zapis liczby 4 — IV . Znaki I, II i III , stojące po prawej stronie V, oznaczają, że taką liczbę dodajemy do liczby 5, 6 — do palców jednej ręki dodajemy jeden palec — VI , 7 — do palców jednej ręki dodajemy dwa palce — VII, 8 — do palców jednej ręki dodajemy trzy palce — VIII - — Jak ci się wydaje, jak zapisałabyś liczbę dziewięć?
— Od palców obu rąk trzeba odjąć 1: — IX . — Doskonale, a ponadto: 11 — do palców obu rąk dodajemy 1 — XI, 12 — do palców obu rąk dodajemy 2 — XII .
1. Uzupełnij tabelkę i opowiadanie dziadka. Wpisz ołówkiem brakujące liczby.
I |II |III |IV |V |VI |VII |VIII |IX |X |XI | | | | | | |XVIII | |1 |2 |3 |4 |5 |6 | | | | | |12 |13 |14 |15 |16 |17 | | |
2. Jakie to liczby?
XXVIII XXXIII XXIV
3. Uzupełnij zdania:
Rok ma … miesięcy.
Jeden rok ma … dni lub … dni.
4. Za pomocą znaków rzymskich zapisujemy numery kolejnych miesięcy. Połącz strzałkami nazwy miesięcy z ich znakami rzymskimi.
I |II |III |IV |V |VI |VII |VIII |IX |X |XI |XII | |
5. Rok dzieli się na 4 kwartały. W skład I kwartału wchodzi styczeń, luty i marzec. Jakie miesiące wchodzą w skład pozostałych kwartałów. Uzupełnij zapis wpisując nazwy miesięcy.
II ...