Zaloguj się aby ocenić lub skomentować publikację.
TWORZENIE NARZĘDZI TOC Z PRZYKŁADAMI
MAPY MATEMATYCZNE
W dzisiejszym świecie, w erze Internetu, najbardziej kluczową umiejętnością jest
przetwarzanie informacji. Do tego potrzebna jest umiejętność myślenia krytycznego. Rozwój
tej kompetencji powinien być głównym zadaniem dzisiejszej szkoły, aby każdy uczeń był
przygotowany do świadomego i odpowiedzialnego życia w dorosłym świecie.
Co to jest myślenie krytyczne? Nie ma jednej, oficjalnej definicji myślenia krytycznego.
Oto przykładowa.
„Krytyczne myślenie jest złożonym procesem rozważania pewnego problemu, w który
zaangażowany jest szeroki wachlarz umiejętności i postaw:
– rozpoznawanie stanowisk, argumentów i wniosków prezentowanych przez innych ludzi,
– ewaluacja dowodów na rzecz alternatywnych punktów widzenia,
– uczciwa ocena przeciwstawnych argumentów i dowodów,
– umiejętność czytania pomiędzy wierszami i identyfikacji fałszywych lub krzywdzących
założeń,
– rozpoznawanie technik mających sprawić, że dane stanowisko będzie w odbiorze bardziej
przekonujące niż inne (np. pewnych narzędzi perswazji),
– rozważanie spraw w ustrukturyzowany sposób, wnikliwie i z wykorzystaniem logiki,
– wyciąganie wniosków na temat stopnia uzasadnienia argumentu na podstawie silnych
dowodów i sensownych założeń,
– prezentacja własnego punktu widzenia w sposób ustrukturyzowany, jasny, przemyślany –
taki, który łatwiej przekona innych.”
(Stella Cottrell - Critical Thinking Skills: Developing Effective Analysis and Argument (Palgrave Study
Skills), Palgrave Macmillan; 2nd edition (20 May 2011))
Jednym ze sposobów rozwijania myślenia krytycznego podczas lekcji jest korzystanie
z narzędzi TOC. Można je stosować na każdym poziomie edukacyjnym. Pozwolą one pogodzić
naukę myślenia krytycznego z realizacją podstawy programowej.
Ale narzędzie TOC mają jeszcze inne zalety:
- powodują, że uczniowie są zmotywowani, zaangażowani, samodzielni i odpowiedzialni
za swój proces myślenia,
- pozwalają rozwijać inteligencję emocjonalną,
- pozwalają realizować podstawę programową szybciej i z większym zrozumieniem,
- powodują, że nauczyciel pracuje mniej, bo kładzie nacisk na samodzielną pracę uczniów.
LOGICZNA GAŁĄZKA
Stosowanie tego narzędzia pozwala odkryć i nazwać związki przyczynowo-skutkowe: „jeśli…
to…”, określać logiczne konsekwencje zdarzeń, a co za tym idzie – pomaga nabyć
umiejętność przewidywania następstw własnego zachowania czy podjętych decyzji.
1
Logiczną gałązkę tworzymy od dołu i tak ją też czytamy. Tworzymy ją i czytamy według
zasady: jeśli zajdzie jakieś zdarzenie 1 (przyczyna1) to zajdzie zdarzenie 2 (skutek 2), itd.
logicznych dotyczących różnych przedmiotów
3
x
2
y
1
Po bokach głównej gałęzi możemy umieszczać dodatkowe warunki i przyczyny (x, y).
Możemy zatem gałązkę rozbudowywać w zależności od potrzeb.
Poniżej umieszczam przykłady gałązek
nauczania.
1) Logiczna gałązka do bajki „Kruk i lis” I. Krasickiego:
lis zabrał ser i uciekł
kruk upuścił ser
kruk zapomniał
o serze
kruk otworzył dziób, aby zaśpiewać
kruk chciał się
popisać
lis chwalił kruka, m.in. jego głos
lis chciał ser lis ...
