O psychologii dziecka w Pradze.

O PSYCHOLOGII DZIECKA W PRADZE.

Konferencje naukowe są zwykle okazją do poszerzenia wiedzy, własnego rozwoju, przemyśleń. Stanowią również inspirację do dalszej pracy. Tak było i tym razem, kiedy 25 maja 2019 r. uczestniczyłam w Pradze w 2. czeskiej konferencji "Psychologia dziecka" z międzynarodowym udziałem. Szeroki zakres tematyczny prezentacji pozwolił spojrzeć na młodego, kształtującego się człowieka, z różnych stron i jeszcze mocniej uświadomił mnie w przekonaniu, że aby go dobrze poznać, zrozumieć, a następnie pomóc, nie można postrzegać go wyłącznie poprzez pryzmat pojedynczych objawów, lecz należy brać pod uwagę cały kontekst czynników, które na niego wpływały kiedyś i wpływają obecnie.

Spotkanie otworzył interesujący wykład dr Ellen Braaten "Inteligentne dzieci, które sobie nie radzą". Prelegentka na co dzień pracuje w Massachusetts General Hospital oraz jest profesorem psychologii w Harvard Medical School. Jest też uznanym ekspertem w dziedzinie rozwoju neuropsychologicznego dzieci w zakresie trudności w uczeniu się i zaburzeń uwagi. Swój przekaz oparła o wyniki badań. Poruszyła wiele istotnych kwestii dotyczących zarówno przyczyn problemu, jak i profilaktyki zaburzeń. Według niej w efekcie kombinacji dwóch czynników: prędkości przetwarzania i XXI - wiecznego stylu wychowania, uzyskujemy zestresowane, niespokojne dziecko oraz zagubionego rodzica. Badanie dzieci w wieku od 2 do 20 lat ujawniły, że:

- chłopcy są bardziej narażeni na wpływy wymienionych czynników niż dziewczęta,

- trudności społeczne są rozpowszechnione u 1/3 dzieci,

- zaburzenia językowe są zgłaszane u 40 % dzieci,

- często opóźniony jest rozwój motoryczny,

- opisywane zaburzenia nie są tożsame z ADHD.

Mocno obciążająca jest obserwowana w społeczeństwie presja bycia ponadprzeciętnym. Wielu rodziców chce, aby jego dziecko było wyjątkowe. Najczęściej nie jest ono w stanie sprostać takim oczekiwaniom. Zaczyna bać się nowych wyzwań. Obniża się jego poczucie własnej wartości. Istotne jest więc odpowiednie wsparcie. Zamiast przekazywania stanowiących zewnętrzne opinie i oceny pochwał, autorka wykładu zaleca konkretne, pozytywne informacje zwrotne pozbawione aspektu osądzającego. Zwraca uwagę, że konsekwencją oczekiwania wyjątkowości mogą być także choroby psychiczne, a nawet samobójstwo (trzecia najczęstsza przyczyna zgonów wśród młodych ludzi w wieku 10-24 lata).

Do czego więc powinniśmy dążyć w procesie wychowania i kształtowania młodego człowieka? Dr Ellen Braaten przedstawia charakterystykę ludzi sukcesu: są oni pasjonatami czegoś, próbują nowych rzeczy, unikają podążania za modą, zawsze się uczą, nie martwią się o to, co myślą o nich inni. Posiadają też umiejętności takie jak optymizm, odporność, sprawność społeczna. Są w stanie odzyskać siły po złych ocenach i trudnych doświadczeniach. Krytyczna jest rola odporności: zdolności jednostki do utrzymania stabilności osobistej i społecznej pomimo przeciwności losu.

W analizie przyczyn ...