"I wyszedłeś, jasny synku z czarną bronią w noc..." Powstanie warszawskie - przyczyny, przebieg i skutki.

Scenariusz zajęć dla klas VII - VIII

Temat: „I wyszedłeś, jasny synku, z czarną bronią w noc…” Powstanie warszawskie –
- przyczyny, przebieg i skutki.


CELE:
Uczeń:
- zna daty: 1 VIII 1944, 2 X 1944;
- zna postacie: Stanisława Mikołajczyka, Kazimierza Sosnkowskiego, Tadeusza
Komorowskiego „Bora”;
- wymienia cele akcji „Burza”;
- wymienia cele powstania warszawskiego;
- wyjaśnia pojęcia: akcja „Burza”, godzina „W”;
- wymienia przyczyny niepowodzenia akcji „Burza”;
- wymienia przyczyny klęski powstania warszawskiego;
- wyjaśnia okoliczności powstania planu akcji „Burza”;
- wyjaśnia przyczyny podjęcia decyzji o wybuchu powstania w Warszawie;
- określa stosunek sił Niemców i Polaków przed wybuchem powstania;
- opowiada o przebiegu powstania warszawskiego;
- przedstawia stosunek Stalina oraz aliantów zachodnich do powstania;
- przedstawia skutki powstania warszawskiego;
- podaje argumenty przemawiające za decyzją o wybuchu powstania i przeciw tej decyzji;
- ocenia decyzję o wybuchu powstania.


METODY I FORMY PRACY: wykład informacyjny, rozmowa nauczająca, praca z tekstem
podręcznika, praca z planem, praca z tekstem źródłowym, drzewo
decyzyjne, praca w grupach, praca zbiorowa.


ŚRODKI DYDAKTYCZNE:

- podręcznik: T. Maćkowski, Podróże w czasie. Podręcznik do historii dla klasy VIII; tekst

podstawowy, ilustracje,

- prezentacja multimedialna,

- plan Warszawy,

- tekst źródłowy:

- schemat drzewa decyzyjnego,

- flamastry.


Tok lekcji:

Czynności nauczyciela:

Czynności uczniów:

1. Czynności organizacyjno – porządkowe
(powitanie klasy, sprawdzenie obecności).
2. Wstęp

Temat: „I wyszedłeś, jasny synku, z czarną
bronią w noc…” Powstanie
warszawskie - przyczyny, przebieg i
skutki.

Nauczyciel wyjaśnia, iż celem zajęć będzie
omówienie okoliczności podjęcia decyzji o
wybuchu powstania warszawskiego, jego
przebiegu i skutków oraz oceny zrywu.

3. Rozwinięcie

A) Akcja „Burza” na Wileńszczyźnie,

Polesiu i we Lwowie.

i

jej

terenach Polski

Nauczyciel omawia założenia akcji „Burza” na
wschodnich
skutki.
Następnie wyjaśnia przyczyny podjęcia decyzji o
rozpoczęciu powstania w Warszawie. Prezentuje
„Bora”
sylwetki
Komorowskiego, Tadeusza Pełczyńskiego
i
Antoniego Chruściela, jak również stosunek sił
powstańców
(prezentacja
multimedialnej).

dowódców

Tadeusza

i

Niemców

B) Powstanie warszawskie.

Nauczyciel dzieli klasę na grupy i rozdaje
instrukcje.

Grupa I
Na podstawie
tekstu podręcznika (rozdział:
Przyczyny powstania) oraz tekstu źródłowego
(załącznik nr 1) omówcie uwarunkowania
polityczne i militarne, które wpłynęły na podjęcie
decyzji o wybuchu powstania.

Grupa II
Na podstawie planu Warszawy (załącznik nr 2),
podręcznika odtwórzcie przebieg walk podczas
zrywu.

Realizują polecenia nauczyciela dotyczące
czynności organizacyjno – porządkowych.







Uczniowie
słuchają
przekazywanych przez nauczyciela.

uważnie

informacji

Uczniowie uważnie słuchają informacji
przekazywanych przez nauczyciela.














Uczniowie realizują polecenie nauczyciela.
Następnie przedstawiciele grup prezentują
wytwory pracy.

Grupa III
Na podstawie tekstu źródłowego (załącznik nr 3)
i ilustracji w podręczniku scharakteryzujcie życie
ludności cywilnej podczas powstania.


Grupa IV
Korzystając z podręcznika (rozdział: Skutki
powstania) i tekstu źródłowego (załącznik nr 4 ...