Zaloguj się aby ocenić lub skomentować publikację.
Agresja i przemoc w środowisku wychowawczym dziecka
Rodzina stanowi najważniejszą grupę społeczną, w której dziecko przyswaja sobie normy społeczne, zasady współżycia i współdziałania z ludźmi. Jest najważniejszym i podstawowym środowiskiem wychowawczym dziecka. Właśnie w rodzinie dzieci uczą się zachowań społecznych w sposób najbardziej trwały i efektywny.
Najczęściej wyróżniane style wychowawcze to: demokratyczny i autokratyczny (autorytarny). Styl autokratyczny:
- rodzice kierują się swoimi aspiracjami i potrzebami, nie uwzględniając często potrzeb i możliwości dziecka
- wysokie wymagania stawiane przez rodziców przewyższają możliwości dziecka
- kary fizyczne i zastraszanie za naruszanie ustalonych przepisów i zasad
W rezultacie:
- apatia dziecka
- niechęć do rodziców
- postawa bierna, uległa, ale z drugiej strony wrogość wobec rodziców, rodzeństwa
- wzrost zachowań agresywnych wobec rówieśników
Styl demokratyczny:
- wzajemne poszanowanie praw członków rodziny
- dyskutowanie, wyjaśnianie, wspólne ustalanie zasad i obowiązków panujących w rodzinie
- konsekwentne postępowanie wobec dziecka
- dzieci uczą się postępować w określony sposób nie na zasadzie lęku przed karą, lecz dzięki akceptacji wskazanego przez rodziców modelu zachowania
Biorąc go pod uwagę styl wychowania oraz oczekiwania rodziców wobec dzieci możemy wyodrębnić 5 głównych i zarazem negatywnych typów rodzin.
1. Rodzina władzy
Rodzina, charakteryzująca się tradycyjnym układem ról – każdy członek rodziny ma w niej wyznaczone miejsce. Oczekiwania wobec dziecka nierzadko przekraczają jego rzeczywiste możliwości. Żyje ono pod ciągłą presją rodziców, ich zbyt dużych wymagań. Od dziecka wymaga się bezwzględnego posłuszeństwa, przestrzegania ustalonych zasad, których łamanie pociąga za sobą bolesne kary. Są to najczęściej kary fizyczne ale nierzadko występują też kary psychiczne tj poniżanie, szantaż emocjonalny, groźby, a w skrajnym przypadku porzucenie.
W takiej rodzinie dziecko nie czuje się kochane, jest samotne, nie szanowane oraz uczy się rezygnować z własnych pragnień, które wydają mu się mało ważne. Rozwija się u niego poczucie klęski, co w efekcie może prowadzić do ukształtowania poczucia niższej wartości. Dziecko często przeżywa złość, gniew, bunt, a także silne poczucie winy i bezradność. Często na skutek patologicznej zależności od rodzica rozwija się u dziecka skłonność do idealizowania opiekuna i w konsekwencji identyfikowanie z nim samym.
2. Rodzina sukcesu
Rodzina stawiająca dziecku duże wymagania, często poza jego możliwości. Jednak w odróżnieniu od rodziny władzy angażuje się w realizacje zamierzonych celów. W tej rodzinie stosuje się kary i nagrody jako sposób pobudzenia motywacji dziecka. Uczucia są okazywane dziecku w zależności od tego czy sprawi ono zawód rodzicom czy też spełni ich oczekiwania.
Dziecko stara się za wszelką cenę zadowolić rodziców, ale najczęściej nie jest w stanie, przez co uchodzi za dziecko niezdolne, które nic nie ...