Przyczyny powstawania zachowań agresywnych i przemocy wśród dzieci

Przyczyny powstawania zachowań agresywnych
i przemocy wśród dzieci

Przemoc przejawiająca się wśród uczniów w szkole jest formą zachowania agresywnego. Często słowo przemoc bywa używane jako synonim zachowania agresywnego.

Współcześnie agresja definiowana jest jako świadome i celowe zachowanie fizyczne lub werbalne, skierowane przeciwko komuś lub czemuś, zmierzające do wyrządzenia krzywdy lub szkody.

Natomiast o przemocy można mówić w wypadku nierównowagi sił, wtedy gdy osoba posiadająca przewagę fizyczną lub psychiczną używa jej przeciw osobie słabszej. W przypadku przemocy stosowane są te same formy zachowań jak w przypadku agresji, a więc przemoc fizyczna i werbalna. Zwykle wymieniane są dwa rodzaje zachowań: fizyczne – takie jak bicie, kopanie, plucie, niszczenie czyjejś własności, rzucanie przedmiotami czy wymuszanie pieniędzy oraz słowne, do których można zaliczyć: wyzywanie, przezywanie, wyśmiewanie, ośmieszanie, obrażanie, grożenie. Warto dołączyć jeszcze jedną kategorię zachowań agresywnych tj. niewerbalne takie jak grożenie pięścią i pokazywanie nieprzyzwoitych gestów.

Klasyfikacja form przemocy

|FORMY PRZEMOCY |
| |Bezpośrednie |Pośrednie |
|Fizyczne |Bicie |Włączanie innych osób do atakowania ofiar w |
| |Kopanie |różny sposób |
| |Plucie | |
| |Wymuszanie pieniędzy | |
| |Niszczenie własności | |
| |Rzucanie kamieniami | |
|Słowne |Wyzywanie przezywanie |Namawianie innych do wyzywania, grożenia, |
| |Wyśmiewanie |wyśmiewania |
| |Ośmieszanie |Rozpowszechnianie plotek |
| |Obrażanie | |
| |Grożenie | |
|Niewerbalne |Grożenie (pięścią) i pokazywanie nieprzyzwoitych|Chowanie rzeczy Rozmyślne wykluczanie z grupy|
| |gestów |czy działań |

Do objawów przemocy zaliczymy:

• siniaki, ślady uderzeń
• lęk przed dotknięciem, kulenie się
• nadmierna agresywność
• apatia
• zaburzenia mowy (wynikające z napięcia nerwowego)
• dolegliwości psychosomatyczne (bóle brzucha, głowy, mdłości)
• brak poczucia pewności siebie
• depresja
• kłamstwa
• lęk przed porażką

Wśród przyczyn wpływających na występowanie zachowań agresywnych wymienia się czynniki biologiczne. Do nich zaliczane są przede wszystkim zaburzenia neurologiczne i zaburzenia równowagi chemicznej organizmu. Ważną rolę może odgrywać czynnik związany z temperamentem dziecka. Dzieci o większym temperamencie ( ruchliwe, szybko reagujące, itp.) mają większe prawdopodobieństwo wytworzenia i utrwalenia agresywnych wzorców reakcji niż te, które w swej naturze są spokojniejsze.

Rodzina jest kluczowym miejscem, gdzie przebiega proces socjalizacji dzieci, w znaczący sposób modelujący różne formy zachowania. To ona w największym stopniu wpływa na rozwój emocjonalny i psychiczny dziecka. Gdy dzieci czują się kochane i akceptowane to są mniej agresywne. Ponadto muszą od dorosłych dowiedzieć się, które zachowania są dozwolone, a które nie mogą być metodą rozwiązywania problemów. Reguły te muszą być jasne i konsekwentnie przestrzegane.

Świat dziecka …