Wyprawy krzyżowe

Wyprawy krzyżowe XI-XIII w.

Przyczyny krucjat

Na Półwyspie Pirenejskim istniało kilka niezależnych państewek chrześcijańskich. Prowadziły one częste walki z muzułmańskim państwem kalifów, dążąc do całkowitego wyzwolenia Hiszpanii spod panowania arabskiego. Ruch ten poparł papież Aleksander II (1063 r.), wzywając rycerstwo Europy do udzielenia Hiszpanom pomocy. W ten sposób narodziła się idea wojny świętej, czyli krucjaty.

Turcy Seldżuccy

Turcy seldżuccy mieli swe siedziby w Azji. Na przełomie X i XI wieku zaczęli się przesuwać na zachód. Podbili państwo kalifów bagdadzkich, oraz posiadłości cesarstwa bizantyjskiego w Azji Mniejszej i Syrię. Przyjęli islam i stali się jego fanatycznymi wyznawcami. W ręce Turków dostała się także Palestyna, cel licznych pielgrzymek z Europy. Turcy nie przepuszczali pielgrzymek do Grobu Chrystusa w Jerozolimie i na tym tle często dochodziło do krwawych walk. W 1095 roku papież Urban II podczas synodu w Clermont wezwał wszystkich chrześcijan do wyzwolenia Ziemi Świętej z rąk niewiernych. Pierwszą krucjatę, w której udział wzięło rycerstwo francuskie i włoskie, zorganizowano w 1096 roku. Z blisko 300 tysięcy krzyżowców do Jerozolimy dotarło zaledwie 20 tysięcy. Po kilkutygodniowych walkach pod murami Jerozolimy (1099 rok), Turcy zostali zmuszeni do poddania się. Zwycięzcy dokonali na nich krwawej rzezi.

Królestwo Jerozolimskie

Po zwycięskim zakończeniu wyprawy krzyżowcy utworzyli państwo -  Królestwo Jerozolimskie. Jego pierwszym królem został Godfryd, jeden z wodzów wyprawy krzyżowej. Państwo to miało ustrój feudalny. Europejczycy na zdobytych terenach stanowili klasę panującą, otrzymywali w lenno ziemię. Za rycerzami podążali na Wschód kupcy, którzy zakładali tu osady handlowe.

W ciągu XII i XIII wieku rycerstwo europejskie zorganizowało jeszcze siedem wypraw krzyżowych przeciwko Turkom seldżuckim.

Zakony rycerskie

W celu obrony Królestwa Jerozolimskiego przed zagrożeniem tureckim tworzono zakony rycerskie. Pierwszy zakon zorganizowało rycerstwo francuskie. Byli to templariusze ubrani w białe płaszcze z czerwonymi krzyżami. Nieco później rycerze włoscy powołali zakon joannitów, noszących na zbrojach czarne płaszcze z białymi krzyżami. Z kolei Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie wyróżniał się czarnymi krzyżami na białych płaszczach. Członkowie zakonów składali ślub ubóstwa, czystości i posłuszeństwa oraz ślub walki z niewiernymi. Zakony podlegały bezpośrednio papieżowi. Rycerze zakonni budowali twierdze, opiekowali się pielgrzymami, a przede wszystkim walczyli z Turkami.

Upadek Królestwa Jerozolimskiego

W 1187 roku sułtan turecki Saladyn zdobył Jerozolimę.  Papież, mocno zaniepokojony sytuacją na Wschodzie, nawoływał do nowej wyprawy (trzeciej z kolei). Brali w niej udział cesarz Fryderyk I Barbarossa (Rudobrody), król francuski Filip August i król angielski Ryszard Lwie Serce. Czwarta wyprawa zamiast do Jerozolimy wyruszyła na Konstantynopol (1204 r.). Miasto ...