Rymy i aliteracje jako wskaźnik rozwoju fonologicznego dzieci

[pic]

RYMY I ALITERACJE - jako wskaźnik rozwoju fonologicznego dzieci

Aby nauczyć się nowego słowa dziecko po pierwsze musi je prawidłowo usłyszeć, po drugie skojarzyć z odpowiadającymi mu desygnatami. Aby wymówić nowe słowo, dziecko musi rozróżniać poszczególne, składające się nań dźwięki, ustalić ich kolejność, a następnie powiązać z odpowiednimi ruchami aparatu artykulacyjno- fonacyjnego. A zatem niezbędnym warunkiem prawidłowej artykulacji jest dokonywanie właściwej analizy poszczególnych dźwięków mowy, które po sobie następują.
Dziecko słysząc wokół siebie mowę ludzką, zanim zacznie ją rozumieć, to znaczy wiązać określoną strukturę dźwiękową z określonym przedmiotem lub czynnością, musi wyróżniać w niej poszczególne elementy, czyli fonemy tworzące składniki słów. Początkowo zakres rozróżnianych fonemów jest niewielki, lecz wzbogaca się gdy dziecko samo zaczyna używać mowy, nawet w najprostszej formie. Poprzez powtarzanie słów , często jeszcze nieprawidłowe, ale korygowane przez dorosłych, a następnie przez samo dziecko, doskonali się zarówno sprawność aparatu artykulacyjnego jak i wyostrza się jego słuch fonematyczny.
Dziecko 3-letnie potrafi się już w jakiś sposób porozumiewać z otoczeniem. Mowa jego jest już w pewnym stopniu ukształtowana. Mowa w tym wieku ma przede wszystkim charakter sytuacyjny i synpraktyczny, tzn. dziecko nie przekracza na ogół w swych wypowiedziach kręgu bezpośrednio wykonywanych czynności oraz przedmiotów i osób, z którymi pozostaje w danej chwili w bezpośrednim kontakcie. Mowa jest sprawnością i jak każda sprawność wymaga doskonalenia. Jedyną drogą do jej nabywania jest kontakt ze środowiskiem, a więc przyjmowanie prawidłowych wzorców mowy poprzez osłuchanie się z nią w najbliższym otoczeniu. Rodzice i nauczyciele muszą zdawać sobie sprawę, że to, ile i jak mówimy do dziecka ma duży wpływ na jego mowę, a tym samym na kształtowanie świadomości fonologicznej.
„Świadomość fonologiczna określa najogólniej rzecz biorąc, bardzo rozległy i niejednorodny układ świadomych reprezentacji, osiąganych w procesie rozwoju, dzięki koncentrowaniu uwagi na percepcyjnych aspektach języka mówionego” (Maurer)

RYM – jako cecha fonologiczna

Test tworzenia rymów polega na utworzeniu bądź odnalezieniu rymu do podanych słów. Zadanie to wymaga od dziecka świadomości zjawiska zwanego rymem, a ponadto umiejętności wydzielenia końcówki podanego słowa, a następnie utworzenia lub przypomnienia słowa posiadającego taką samą końcówkę, czyli tę samą cechę fonologiczną, jaką jest rym. (krowa-sowa)

ALITERACJA – jaka cecha fonologiczna

Umiejętność tworzenia aliteracji polega na utworzeniu identycznej części nagłosowej, np. w wyrazach mama – materac aliterację stanowią cząstki „ma”. Zadanie to wymaga od dziecka świadomości zjawiska identyczności cząstki nagłosowej , ponadto umiejętności wyabstrahowania tej cząstki w podanym słowie.
Poprzez identyfikowanie rymów i aliteracji kształtuje się u dzieci zdolność koncentrowania uwagi na elementach składowych słów ułatwiających różnicowanie ich ...