Zaloguj się aby ocenić lub skomentować publikację.
Przyczyny i formy zachowań agresywnych
w młodszym wieku szkolnym.
„… Dzieci nie będą dopiero, ale są już ludźmi. Można przemówić do ich rozumu, odpowiedzą nam, przemówmy do serca, odczują nas…”
( J. Korczak )
Zjawisko agresji w obecnych czasach jest bardzo powszechne.
Obserwowane wokół zachowania o charakterze agresywnym sprawiają wrażenie integralnie związanych z funkcjonowaniem człowieka.
Słowo „agresja” kojarzy nam się z zachowaniem złym, nagannym – ma więc wydźwięk negatywny. Mimo to brak jest w literaturze naukowej jednoznacznego określenia agresji.
Tadeusz Tomaszewski określa agresywne zachowanie się jako „ skierowane przeciw komuś lub czemuś.” Może mieć ono dwa kierunki: „ „ na zewnątrz, przeciw przedmiotom lub osobom zewnętrznym, albo przeciw sobie samemu.”[1]
Zbigniew Skorny twierdzi, że „agresja jest aspołecznym sposobem zachowania się wynikającym z wrogich tendencji i chęci szkodzenia innym, lub niszczenia.”[2]
Te i wiele innych definicji agresji są jednak zgodne z potocznym, obiegowym rozumieniem tego pojęcia. I jeśli chodzi o konsekwencje agresji: krzywda, cierpienie, ból, strata, destrukcja – nie ma rozbieżności w jej pojmowaniu.
W zależności od przyjętych kryteriów klasyfikacji wyróżnia się wiele typów agresji.
Najczęściej kryteria te wskazują na formę w jakiej zachowanie jest manifestowane, przedmiot, na który agresja została skierowana i motyw wywołujący zachowanie.
Ze względu na formę możemy wydzielić dwie zasadnicze formy agresji – agresję fizyczną
i agresję słowną. Agresja fizyczna może być ukierunkowana na kogoś lub na coś i będzie to potrącanie, kopanie, bicie, szarpanie, szczypanie. Agresja słowna zaś przejawiała się będzie między innymi poprzez obrażanie, wyśmiewanie, przezywanie, straszenie.
Poszukując źródeł agresji należy także wspomnieć o koncepcji jaką jest modelowanie czyli „wykonywanie przez podmiot działania podobnego do tego, które uprzednio wykonał model.”[3]
Modelem może być ojciec, matka, rówieśnik, film, bohater książkowy.
Rozpatrując przyczyny agresji i jej formy chciałabym spojrzeć tutaj na zjawisko agresji
w relacji uczeń – uczeń na szczeblu nauczania początkowego.
Klasy początkowe to zbiorowisko dzieci o różnym stopniu uspołecznienia. Dzieci rozpoczynając naukę w klasie pierwszej chcą się dobrze uczyć i być lubiane przez nauczycieli, koleżanki i kolegów.
Ich celem zasadniczym jest zdobywanie dobrych ocen (tego wymagają od nich rodzice oraz stanowią one dla dziecka potwierdzenia własnej wartości) oraz znalezienie sobie przyjaciół (to wpływa korzystnie na poczucie bezpieczeństwa – lepiej przebywać wśród tych, których się lubi i przez których jest się akceptowanym, niż wśród obojętnie lub wrogo nastawionych). Szkoła jest więc dla dziecka nowym terenem często wywołującym frustrację.
Nie każde dziecko potrafi osiągnąć stawiane przed nim zadania. Zależy to od jego predyspozycji – temperamentu, poziomu dojrzałości szkolnej, poziomu intelektualnego, sprawności fizycznej, poziomu emocjonalnego, odporności na ...
