Zaloguj się aby ocenić lub skomentować publikację.
System kształcenia specjalnego i pomocy dzieciom z odchyleniami rozwojowymi wynika z ogólnych zasad polityki oświatowej państwa. Zasady tej polityki wyrażają się w prawie każdego młodego człowieka do nauki, wychowania i przygotowania do życia społecznego i zawodowego. Kształcenie specjalne jest jednym z elementów w ogólnym systemie szkolnictwa i jego struktura opiera się na tych samych podstawowych założeniach programowych i organizacyjnych.
W rozwoju szkolnictwa specjalnego w Polsce wyróżnić można 3 okresy:
1) do roku 1914 – okres szczególnie trudny. Powstały wtedy pierwsze szkoły specjalne – dla głuchych (1817 w Warszawie), niewidomych (1842 w Warszawie), nieletnich (1878 w Studzieńcu), upośledzonych umysłowo (pierwsza w zaborze pruskim),
2) od roku 1918 – po odzyskaniu niepodległości sytuacja poprawiła się znacznie. Zadaniem państwa było odrobienie zaniedbań w szkolnictwie, stworzenie jednolitego ustroju w całym kraju. W związku z tendencjami do upowszechniania oświaty zarysowały się, a z czasem wzmacniały starania o zapewnienie miejsca w szkole również dzieciom zaniedbanym i upośledzonym,
3) okres ten w dziejach szkolnictwa specjalnego w Polsce zaczął się po II wojnie światowej. Polska jako kraj socjalistyczny objęła opieką państwa całe szkolnictwo. Tym samym szkolnictwo specjalne wyzwoliło się spod niepewnej opieki organizacji społecznych i charytatywnego wsparcia związków i stowarzyszeń. W latach następnych liczba szkół specjalnych systematycznie rosła.
W kształtowaniu humanitarnego nastawienia do spraw dzieci upośledzonych dużą zasługę wniósł Instytut Pedagogiki Specjalnej, a w szczególności jego założycielka – Maria Grzegorzewska, której największym osiągnięciem było wskazanie i uzasadnienie naukowe metod rewalidacji dzieci upośledzonych. Stworzyła ona metodę ośrodków pracy (wywodzącą się z metody ośrodków zainteresowań Decroly’ego) – łączącą wychowanie, nauczanie i terapię w jedną zintegrowaną działalność rewalidacyjną. Umożliwia ona rozwój dziecka przez kompensowanie jego braków, korygowanie nieprawidłowości, usprawnianie niedoczynności. Pracę w szkole zaczyna się od zajęć wstępnych, które mają pobudzić dzieci ospałe, uspokoić nadmiernie pobudzone, rozładować różne napięcia tak aby przygotować je do aktywnej pracy w danym dniu.
Dziś mówiąc o kształceniu specjalnym wyróżniamy w nim kształcenie ogólne i zawodowe oraz proces rewalidacji. Oprócz wyposażenia ucznia w wiadomości i umiejętności, kompensuje, koryguje i usprawnia ono zaburzone procesy psychiczne i fizyczne.
Po II wojnie światowej nastąpiło w Polsce poszerzenie zakresu edukacji specjalnej i wzbogacenie jej treści oraz form. Formy kształcenia specjalnego są w znacznej części podobne do szkolnictwa ogólnego. W ich obrębie istnieją jednak znaczne odmienności wynikające z potrzeb dzieci oraz z różnego rodzaju i stopnia niepełnosprawności, wieku i swoistych praw rozwojowych niepełnosprawnych uczniów.
Model kształcenia specjalnego obejmuje:
- opiekę nad dzieckiem upośledzonym w rodzinie,
- wychowanie przedszkolne,
- szkolnictwo ogólne,
- szkolnictwo zawodowe,
- różne formy usamodzielniające wychowanków, w ...
