Rola motywacji w procesie uczenia się języka obcego

Rola motywacji w procesie uczenia się języka obcego.
Opracowała: Jolanta Sowicz

1. Pojęcie motywu i motywacji.

Nauka języka obcego to długi, trudny i wielostopniowy proces, w którym obok

intelektualnych zdolności bardzo ważną rolę odgrywa motywacja.
W fachowej literaturze można znaleźć wiele definicji motywacji i motywu. Apelt (1981:44) definiuje motyw jako wewnętrzną siłę do działania. Niebrzydowski (1977:22) twierdzi, że gdy motyw słabnie, słabnie działanie, a gdy rośnie to działanie również wzrasta.
Układ motywów ludzkiego postępowania tworzy motywację. Słowo motywacja pochodzi od łacińskiego słowa „movere” tzn. poruszać, wprawiać w ruch i jest pojęciem psychologicznym.
Kurcz określa motywację jako stan wewnętrzny organizmu, który prowadzi organizm do działania w określonym kierunku (Kurcz 1992:216). W procesie uczenia się motywacja jest siłą, która budzi w uczącym się aktywność do uczenia się.

2. Czynniki wpływające na motywację uczenia się.

W procesie uczenia się, a także uczenia się języków obcych motywacja zależy

od wielu czynników. Decydującą rolę odgrywają tutaj czynniki związane z osobą ucznia.
Do tych czynników można zaliczyć: indywidualne motywy ucznia (np. nastawienie), cechy wrodzone (np. właściwości wiekowe, inteligencja, zdolności do uczenia się, zdolności
do uczenia się języków obcych, cechy charakteru tj. temperament), emocje i uczucia
(np. strach), zdolności ucznia do nawiązywania kontaktów z otoczeniem, chęć rywalizacji, strategie uczenia się i inne. Czynniki te mogą tkwić w samym uczniu lub pochodzić z sytuacji nauczania.

W sytuacji nauczania dużą rolę motywacyjną pełnią warunki nauczania

oraz nauczyciel i dobierane przez niego treści nauczania, metody nauczania, zasady i techniki nauczania oraz wykorzystywane podczas procesu nauczania środki dydaktyczne.

Czynniki motywacyjne można podzielić także na czynniki: zewnętrzne (proces nauczania, komunikacja, media, przedmiot szkolny, czas), wewnętrzne (ciekawość, zainteresowanie, zaangażowanie, wsparcie, sposób myślenia, uczucia, doświadczenie, ambicje) oraz czynniki fizyczne (organizacja lekcji, akustyka).

3. Cechy motywacji.

Wymienione czynniki mogą wywoływać w uczącym się nie tylko pozytywną

motywację, ale także negatywną. Ponadto wpływają one również na trzy ważne cechy motywacji: strukturę, intensywność i dynamikę. W procesie uczenia się języka obcego różne motywy pobudzające motywację do nauki przenikają się i nawarstwiają tworząc pewną hierarchiczną strukturę, wg Szałka (2004:54) inną dla każdego konkretnego ucznia.
Motywy do działania pod wpływem rożnych czynników ulegają ciągłej zmianie. Jedne są świadome inne nieświadome, jedne są ważniejsze inne drugorzędne. Ale motywy mogą się zmieniać np. z drugorzędnych przejść na pierwsze miejsce i odwrotnie. Motywacja także
nie jest stała i nie trwa ciągle. W pewnych sytuacjach może ona wzrastać, a w innych
np. po osiągnięciu celu może całkowicie zniknąć.

Motywacja ...