Problematyka młodzieńczej depresji a praca wychowawcza

PROBLEMATYKA MŁODZIEŃCZEJ DEPRESJI A PRACA WYCHOWAWCZA

Pracując jako wychowawca w placówce zapewniającej opiekę i wychowanie codziennie spotykam różnego rodzaju problemy nurtujące wychowanków, dlatego też wiedza opiekuna powinna być szeroka, szczególnie w zakresie osobowości młodego człowieka.

Wiedza ta przydaje się już od początku pobytu wychowanka w bursie i pierwszych problemów adaptacji w nowym środowisku. Problemów związanych z akceptacją przez rówieśników i strachem przed odrzuceniem, z pierwszym zauroczeniem, problemami szkolnymi, rodzinnymi i wieloma innymi.

Problemy wychowawcze dotyczące młodzieży wiążą się z brakiem pozytywnych relacji emocjonalnych pomiędzy rówieśnikami, brakiem zachowań empatycznych, brakiem umiejętności komunikacyjnych, postawą o obniżonej samoocenie, zaburzonym systemie wartości oraz złożonym zjawiskiem sieroctwa duchowego i społecznego.

Niemożność poradzenia sobie z trudnościami może doprowadzić młodego człowieka do stanu depresji, która z kolei prowadzi do zaburzeń w zachowaniu wychowanka. Depresja manifestuje się najbardziej dramatycznie w okresie dojrzewania.

Na poziomie wewnętrznym jest to:
- smutek,
-rozpacz,
-poczucie beznadziejności,
-pustka wewnętrzna,
- lęk,
- niepokój,
- niska samoocena,
- niewiara we własne siły,
- brak poczucia sensu życia,
- nuda,
- brak wiary w przyszłość,
- poczucie osamotnienia,
- zagubienie,
- poczucie winy,
- słaba tolerancja na frustrację,
-chwiejność emocji od euforii do rozpaczy,
- gniewu,
- złości.

Na poziomie zachowania są to:
- bole ciała,
- bóle głowy,
- zaburzenia łaknienia,
- ciągłe zmęczenie,
- fobie szkolne,
- ociężałość,
- apatia,
- bezradność,
- izolacja od otoczenia,
- niechęć do aktywności,
- nie wywiązywanie się z obowiązków,
- brak dbałości o wygląd,
- roztargnienie,
- odurzanie się alkoholem i narkotykami,
- niepokój ruchowy,
- ucieczki, wagary,
- drażliwość,
- napady wściekłości,
- dewastacja,
- złośliwość wobec otoczenia,
- zachowania prowokacyjne (ubiór),
- samookaleczenie się,
- próby samobójcze.

Niedojrzała osobowość młodego człowieka – wychowanka łatwo ulega urazom psychicznym spowodowanym przez złe stosunki rodzinne, niepowodzenia szkolne, zawody miłosne, złą ocenę własnych możliwości, a także trudne warunki materialne.

Okres dojrzewania jest okresem przełomowym w życiu młodego człowieka, łatwo ulec wtedy silnemu uzależnieniu. Wychowawca musi więc potrafić rozpoznać pierwsze symptomy uzależnienia i zorganizować grupę wsparcia dla wychowanka. Jeżeli wychowawca zna potrzeby i zainteresowania swoich wychowanków, to można powiedzieć, że ma z nimi dobry kontakt. Kontakt taki owocuje niewymuszonym przepływem informacji w obie strony i jest jedną z najważniejszych potrzeb psychicznych każdego człowieka. Jeśli jego deficyt zostanie zażegnany nie będzie powodu do sięgania po zastępcze środki, między innymi alkohol i narkotyki. Trzeba umieć pokazać wychowankowi, że się go rozumie i akceptuje jego uczucia. Pomaga to umocnić wiarę wychowanka w siebie samego i zaufanie do swoich zdolności bycia obiektywnym i zaradnym.

Rolą wychowawcy nie jest osądzanie. Należy zachęcić wychowanka do samodzielnego obrania wyważonego i samo akceptującego podejścia do problemu, pomagać w braniu coraz większej odpowiedzialności za własne zachowanie ...