Właściwości ciał stałych

Konspekt lekcji na temat:
Właściwości ciał stałych

Cele poznawcze i kształcące:

Uczeń wie:
o jakie właściwości wykazuje ciało, znajdujące się w stałym stanie skupienia materii,
o jakie są przykłady ciał sprężystych, plastycznych i kruchych,
o że podział na ciała sprężyste, plastyczne i kruche jest podziałem nieostrym,
o co to jest izolator, przewodnik cieplny,
o co to jest izolator a co przewodnik elektryczny,
o jakie są wśród wielu materiałów dobre i złe przewodniki elektryczności, dobre i złe przewodniki cieplne.

Uczeń umie:
o zaprezentować właściwości mechaniczne ciała stałych (kształt, sprężystość, kruchość, plastyczność, twardość),
o dokonać pomiaru objętości ciała za pomocą cylindra miarowego
o obliczyć objętość ciała stałego (sześcianu, prostopadłościanu), dokonując potrzebnych pomiarów i ustalając jednostkę objętości.

Cele wychowawcze:

o zwrócenie uwagi uczniom na umiejętne i ostrożne obchodzenie się z przyrządami,
o zwrócenie uwagi na ostrożne obchodzenie się z ogniem i prądem elektrycznym,
o zwrócenie uwagi uczniom na znaczenie dokładności i staranności pomiaru;
o rozwijanie zainteresowań otaczającym światem,
o wzbudzanie zainteresowań fizyką, jej rolą i obecnością we współczesnym świecie,
o motywowanie do uczenia się fizyki.

Metody pracy:

o rozmowa dydaktyczna,
o dyskusja,
o pokaz.

Materiały, środki dydaktyczne:

kawałki drutu, monety, klocki, pręty metalowe, styropian, plastelina, cylinder miarowy, kreda, gumka do wycierania, bateria, przewody, żaróweczka

Przebieg lekcji

Cześć wprowadzająca

• Powitanie uczniów
• Sprawdzenie obecności
• Zapisanie tematu lekcji
• Przypomnienie wiadomości z poprzednich lekcji. (Podstawowe stany skupienia, właściwości cieczy i gazów)
• Podanie przykładów ciał stałych

Część rozwijająca

• Właściwości mechaniczne ciał stałych

1. Kształt
Porównywanie kształtu przygotowanych ciał stałych (drutu, kredy, plasteliny, gumki do wycierania, drewnianych klocków, styropianu, metalowych prętów) oraz próby zmiany kształtu tych ciał.

2. Twardość
Porównanie twardości różnych materiałów, pojecie skali twardości.

3. Sprężystość
Pokazanie odkształcenia nietrwałego przy pomocy gumki do wycierania, gumy, sprężyny.

4. Plastyczność
Demonstracja trwałych odkształceń druty niektórych plasteliny.

5. Kruchość
Kreda jako kruche ciało stałe, z którym spotykamy się w szkole.

Notatka:
Ciała stałe maja swój własny określony kształt. Kształt niektórych ciał stałych można łatwo zmienić.
Ciała stałe odznaczają się takimi cechami jak: twardość, sprężystość, plastyczność, kruchość.

• Objętość ciał stałych

Przypomnienie czym jest objętość oraz jednostek, w których się ją wyraża.

1. Wyznaczanie objętości ciała o regularnym kształcie
Zad. Oblicz objętość prostopadłościennego klocka
Metoda rozwiązania:
▪ pomiar przy pomocy linijki długości, szerokości i wysokości klocka,
▪ zwrócenie uwagi na dokładność pomiaru,
▪ obliczenie objętości.

2. Wyznaczanie objętości ciała o nieregularnym kształcie
Doświadczenie
Wyznaczenie objętość ciała o nieregularnym kształcie np. bryłki plasteliny
Metoda pracy:
▪ do cylindra miarowego wlewamy wodę i określamy jej poziom,
▪ w cylindrze ...