Scenariusz zajęć modelowych z fizyki i historii w klasie III pt. Nauka i technika na przełomie XIX i XX wieku

Scenariusz przedstawia przebieg zajęć, które są przykładem współpracy humanisty i nauczyciela przedmiotu ścisłego. Pokazuje jak można nauczać w sposób holistyczny metodami aktywizującymi. W dwugodzinnej lekcji wykorzystano różnorodne metody nauczania. Największym walorem, przeprowadzonych w oparciu o ten scenariusz zajęć, są dyskretne przejścia międzyprzedmiotowe.

Scenariusz zajęć modelowych z historii i fizyki w klasie III gimnazjum

Temat: Nauka i technika na przełomie XIX i XX wieku.

Czas trwania lekcji 2x45 min.

Opracowanie : Izabela Olewińska i Tomasz Rakowski

Cele ogólne:
1. Zapoznanie uczniów z osiągnięciami nauki i techniki przełomu XIX i XX wieku oraz ich wpływu na sposób życia ludności.
2. Uświadomienie uczniom, że jednym z ważnych elementów historii cywilizacji jest historia poszukiwań źródeł energii i metod jej przetwarzania.

Cele szczegółowe:
Po przeprowadzonych zajęciach uczeń:
- zna postacie Tomasza Edisona, Karla Benza, , Henrego Forda, Nicolausa Otto , Ludwika Pasteura, Karola Darwina, Marii Skłodowskiej- Curie, Grahama Bella, braci Lumiere, i braci Wright, pojęcie czynnika roboczego (substancji roboczej),
- potrafi skojarzyć wynalazek lub odkrycie z jego twórcą, wskazać przemiany energetyczne zachodzące w prądnicy i w silniku cieplnym, scharakteryzować postęp cywilizacyjny, jaki dokonał się w XIX wieku, omówić wpływ przemian społecznych na kształtowanie się nowego sposobu życia, omówić budowę i zasadę działania czterosuwowego silnika spalinowego,
- rozumie pojęcia : modernizacja, rewolucja przemysłowa i rewolucja techniczna, la belle epoque.

Metody pracy z uczniem:
pogadanka, praca z podręcznikiem, pokaz, burza mózgów

Formy:
praca indywidualna, praca w grupach, praca z klasą

Środki dydaktyczne:
rzutnik multimedialny, wiertarka, deska i klocek drewniany, model silnika czterosuwowego, model prądnicy, przygotowana przez uczniów prezentacja w Power Point, film rysunkowy z serii „Był sobie człowiek”, arkusze papieru i flamastry, „rozsypanki” słowne, mierniki elektryczne wyprodukowane na przełomie wieków, model maszyny parowej.

|Ogniwo |Czynności nauczyciela |Czynności ucznia |Formy |Metody |Materiały |
|Sprawy porządkowe. |Powitanie, dokonanie podziału na grupy |Uczniowie zajmują wyznaczone miejsca zapisują temat lekcji w | | | |
|Wprowadzenie. |i sprawdzenie stanu klasy |zeszytach | | | |
|Rekapitulacja wtórna. |Nauczyciele zapoznają uczniów z tematem lekcji | | | | |
| |i celem jej przeprowadzenia . | | | | |
| |Na dzisiejszej lekcji przedstawimy wam osiągnięcia nauki i techniki | | | | |
| |przełomu wieków. Będzie to lekcja dwugodzinna i przeprowadzona | | | | |
| |wspólnie przez dwoje nauczycieli. Chcemy wam pokazać holistyczne, | | | | |
| |czyli całościowe ujęcie tematu. | | | | |
| |W rozmowie nauczającej nauczyciel przedstawia zagadnienie rewolucji |Uczniowie słuchają i odpowiadają. |Praca z całą klasą |Pogadanka | |
| |przemysłowej rozpoczętej jeszcze w XVIII. |Rewolucję przemysłową rozpoczęło wynalezienie maszyny parowej | | | |
| | |przez Jamesa Watta. | | | |
| |Jakie wydarzenie rozpoczęło rewolucję przemysłową? | | | | |
| |Na dzisiejszej lekcji poznacie zjawisko rewolucji technicznej. | | | | |
| |Rewolucja techniczna, która miała miejsce | | | | |
| |w XIX wieku, była dalszym ciągiem rewolucji przemysłowej, obie zaś | | | | |
| |częściami trwającego do dziś procesu modernizacji. | | | | |
| |Nauczyciel rysuje na tablicy oś czasu | | | | |
| |i zaznacza razem z uczniami na niej omawiane wydarzenia. | | | | |
| | | | | | |
| |Nauczyciel demonstruje próbę rozniecenia ognia. Zadaje uczniom |Uczniowie podchodzą do tablicy i zapisują wiek, rodzaj | | | |
| |pytanie – czy wiedzą jaka przemiana energetyczna zachodziła podczas |rewolucji i ...