Samowiedz - scenariusze lekcji wychowawczych

 Świadomość samego siebie, główna cecha osobowości nie jest cechą wrodzoną, lecz stopniowo rozwijaną i doskonaloną od wczesnego dzieciństwa. Zrozumienie siebie, właściwa samoocena nie rodzi kompleksów, ułatwia akceptowanie siebie, takim jakim się jest, a tym samym akceptowanie człowieka, który żyje obok. Jest to bardzo ważne dla młodych osób podatnych na wpływy środowiska. Uważam, że w dobie wzrastającej przemocy i agresji wśród młodych realizacja tematów z samowiedzy jest dobrym środkiem zapobiegawczym w rękach odpowiednio przygotowanych wychowanków. Dlatego postanowiłam podzielić się z nauczycielami scenariuszami zajęć, które opracowałam.

Joanna Trocka
nauczyciel Publicznego Gimnazjum im. ks. Błażeja Nowosada w Szyszkowie

CZAS
Program przeznaczony jest na cztery lekcje wychowawcze.

ADRESAT
Program przeznaczony jest dla uczniów gimnazjum.

CELE OGÓLNE

1. Wprowadzenie w mechanizmy samopoznania.
2. Kształcenie umiejętności analizowania swego zachowania w toku ciągłego pogłębiania wiedzy o sobie.
3. Kształcenie umiejętności własnej adekwatnej samooceny.
4. Lepsze rozwiązywanie problemów pojawiających się w stosunkach z innymi osobami.

BIBIOGRAFIA
Magdalena i Wiesław Grabowscy – „Zanim wybierzesz”.
Sylwia Seidel – „Propozycja programu pracy wychowawczej w klasach szkoły podstawowej”.
Peter Laustner – „Świadomość samego siebie”.

CELE WYCHOWAWCZE
1. Umiejętność obiektywnego spojrzenia na siebie – refleksja nad samym sobą.
2. Prawidłowa samoocena jest niezbędna w samorealizacji, pozwala również na unikanie konfliktów, zabezpiecza przed powstawaniem kompleksów.
I.
1. Wykład nauczyciela.
Świadomość samego siebie rozwijamy stopniowo w toku naszego życia, począwszy od wczesnego dzieciństwa, poprzez lata szkolne, wczesną młodość aż po wiek dojrzały. Świadomość samego siebie jest cechą, którą człowiek może modyfikować i formować. Na jej kształt wpływają przeżycia z dzieciństwa i młodości.
Człowiek o niskiej samoocenie lęka się opinii otoczenia. Lęk przed opinią otoczenia pojawia się wówczas, gdy człowiek uważa, że ma złe cechy, o których nikt nie powinien wiedzieć. Powoduje to trudności w kontaktach z ludźmi, w grupach, w których dana osoba przebywa.
Czas przeznaczony 0,5 min.
II.
1. Gra symulacyjna
Nauczyciel wybiera 3 chętne osoby do odegrania scenki. Rzecz dotyczy relacji nauczyciel – uczeń.
Jedna z osób odgrywa rolę nauczyciela. Pozostałe – dwie wcielają się w role uczniów.

SYTUACJA

Nauczyciel umówił się z uczniem na dopytanie go w celu poprawienia mu oceny. Uczeń bardzo pobieżnie przygotował się i nie jest w stanie udzielić satysfakcjonujących odpowiedzi na zadawane mu pytania.
UCZEŃ 1
Po dwóch, trzech pytaniach uczciwie przyznaje się, że nie przygotował się dostatecznie. Wyjaśnia powód i prosi o jeszcze jedną szansę. W efekcie nauczyciel i uczeń umawiają się na kolejny termin.
UCZEŃ 2
Nie przyznaje się do zaniedbania. Nie udziela konkretnych odpowiedzi. Zwodzi nauczyciela, wskutek czego ten denerwuje się jeszcze bardziej.
2. Burza mózgów.
Nauczyciel pyta uczniów:
- Który chłopiec postąpił rozsądnie i dlaczego?

- Czy w postępowaniu należy się kierować własnym sumieniem czy też korzyściami?

Czas przeznaczony 15 min.
III.
1. Zabawa
Nauczyciel prosi uczniów, aby wyjęli kartki i napisali na nich dwie kłopotliwe, przykre sytuacje, zdarzenia, które im się przytrafiły.
Nauczyciel zbiera kartki i zamienia je tzn. kartki z jednego rzędu daje uczniom z sąsiedniego i odwrotnie. Następnie prosi, aby każdy na otrzymanej kartce napisał, jak by sobie poradził w danej sytuacji ...