Mutacje i czynniki mutagenne

KONSPEKT LEKCJI BIOLOGII

dla klasy II Liceum Ogólnokształcącego

Dział programowy : Elementy genetyki.

Temat: Mutacje i czynniki mutagenne

Czas trwania: dwie jednostki lekcyjne

Cele w kategoriach :

Wiadomości – uczeń potrafi :

- zdefiniować pojęcia: mutacja, mutageny, choroba genetyczna

- wymienić czynniki mutagenne

- wyjaśnia terminy: mutacja recesywna, mutacja dominująca, gen sprzężony z płcią, gen autosomalny

- wymienia rodzaje mutacji

- klasyfikuje mutageny do poszczególnych grup

- klasyfikuje choroby genetyczne według rodzaju mutacji

- przewiduje skutki oddziaływań wybranych mutagenów

- wyjaśnia, co oznacza pojęcie nosicielstwa w przypadku chorób genetycznych

Umiejętności- uczeń potrafi:

- przeanalizować bezpośrednie przyczyny wybranych chorób genetycznych

- obliczyć prawdopodobieństwo wystąpienia określonej choroby genetycznej u dziecka, którego rodzice są nosicielami danej choroby

- uzasadnić w jaki sposób można zminimalizować objawy niektórych chorób genetycznych

- ocenić konsekwencje wystąpienia poszczególnych rodzajów mutacji

- zapisać sekwencję aminokwasów w peptydzie, który powstał w wyniku odczytu nici mRNA po określonej mutacji

- porównać peptydy powstałe przed mutacją i po mutacji i wyciągnąć wnioski

- ocenić znaczenie testów prenatalnych

- ocenić wpływ środowiska na występowanie chorób genetycznych

Postawy- uczeń:

- ma świadomość znaczenia badań genetycznych w diagnostyce prenatalnej

-ma świadomość zagrożenia wystąpieniem mutacji w wyniku działania na organizm różnych czynników mutagennych i konsekwencji tych mutacji

Metody i formy pracy: pogadanka z elementami dyskusji, praca z podręcznikiem, dyskusja, praca zespołowa z wykorzystaniem materiałów źródłowych i Internetu, przygotowane referaty uczniowskie, scenariusz zajęć „ Badania genetyczne- obawy i nadzieje”( szkoła festiwalu nauki, Fundacja Edukacji- materiały źródłowe)

Środki dydaktyczne: podręcznik, karty pracy, teksty źródłowe, Internet

Przebieg lekcji.

Faza

Materiał nauczania

Czynności nauczyciela

Czynności ucznia

wprowadzająca

- sprawdza wykonanie pracy domowej, prosi jednego z uczniów o odczytanie odpowiedzi na pytanie: w jakim celu wykonuje się badania ludzkiego kariotypu.

- uzupełnia wypowiedź ucznia

- wprowadza do tematu lekcji

- podaje temat lekcji i prosi o zapisanie go w zeszycie

- odpowiadają na pytania nauczyciela

- zapisują temat lekcji

realizacyjna

Definicja mutacji

Mutagenów

Rodzaje mutacji

Gen sprzężony z płcią, gen autosomalny

Choroby genetyczne

Mutacje dominująca, recesywna

- przeprowadza dyskusję na temat mutacji, zadaje uczniom pytania: czym jest mutacja, do czego może prowadzić i co ją może spowodować.

-uzupełnia wypowiedzi uczniów, omawia rodzaje mutacji ilustrując swoją wypowiedź schematycznymi rysunkami, omawia podział czynników mutagennych, prosi uczniów o podanie kilku czynników do każdej z grup,

- prosi uczniów o odpowiedź na pytanie: jakie mamy rodzaje chromosomów, po uzyskanej odpowiedzi wyjaśnia co oznaczają terminy: gen sprzężony z płcią, gen autosomalny

- prosi o analizę tabeli numer 3. Na stronie 41 podręcznika i odpowiedź na pytanie w jaki sposób mogą dziedziczyć się choroby genetyczne

- uzupełnia wypowiedzi uczniów ,wyjaśnia uczniom terminy: mutacja dominująca, recesywna

- prosi uczniów o przedstawienie ...