Zaloguj się aby ocenić lub skomentować publikację.
Znaczenie Ojcowskiego Parku Narodowego
Alicja Babiuch
Edukacja ekologiczna jest rodzajem działalności oświatowej nieodłącznie związanej ze społecznym życiem ludzi. Jej zadaniem jest ukazanie wartości etycznych i ekonomicznych istotnych w życiu jednostek i zbiorowości oraz ich wpływu na rozumne postrzeganie środowiska przez ludzi. Z racji swego interdyscyplinarnego charakteru powinna być realizowana w ramach wszystkich przedmiotów nauczania w ciągu całego procesu dydaktyczno – wychowawczego szkoły. Z uwagi na specyfikę treści nauczania dużo okazji do kształcenia ekologicznego stwarzają przedmioty przyrodnicze, głównie biologia, geografia, chemia.
Pojęcie „edukacja ekologiczna” pojawiło się na świecie w połowie lat 60-tych. Nauczyciele w swej pracy dydaktycznej z dziećmi i młodzieżą zaczęli zwracać uwagę na lokalne środowisko, wskazując na przekształcenia związane z działalnością człowieka oraz na biologiczne i geograficzne aspekty środowiska. Często pojawiało się i pojawia pytanie: jaka powinna być edukacja ekologiczna?
Liczne opinie na temat pogarszającej się sytuacji środowiska, katastrof i skandali ekologicznych, uzmysławiają społeczeństwom świata, że problemy zagrożenia środowiska nie powinny być bagatelizowane. Powinny stanowić treść wychowania ekologicznego. Edukacja ekologiczna nie powinna się sprowadzać do przekazywania porcji wiadomości typu „jak funkcjonuje świat przyrody?”. Musi pomóc w znalezieniu miejsca w świecie pojmowanym jako harmonijna całość ludzi z przyrodą oraz służyć wykształceniu aktywności i odpowiedzialności za losy Ziemi. Odpowiedzialność i aktywność, możliwość podejmowania decyzji proekologicznych to nie tylko sprawa wiedzy, ale głównie postaw. Postawy zaś wywodzą się z mocno wpojonych zasad etycznych i przyjętej hierarchii wartości. Formy edukacji ekologicznej powinny obejmować całe społeczeństwo, wszystkie grupy wiekowe i zawodowe oraz zakładać osiągnięcie następujących celów:
• Budowania i pobudzania wrażliwości uczących się.
• Kształcenia w kierunku całościowego ujmowania zjawisk i procesów przyrodniczych oraz społecznych, tworzących zintegrowany obraz rzeczywistości.
• Kształtowania postaw społecznych i etycznych poprzez ruchy i organizacje społeczne.
• Prowadzenia czynnej edukacji ekologicznej w bezpośrednim kontakcie z przyrodą poprzez terenowe zajęcia w parkach narodowych.
Parki narodowe to instytucje, które pełniły i nadal pełnią funkcje wychowawcze. Początkowo funkcje te odnoszono do wychowawczej roli zgromadzonych w nich obiektów przyrodniczych. Jednak z biegiem czasu rozszerzono je także na rzecz edukacji polegającej na interpretacji zgromadzonych zasobów. Wyrazem tej tendencji było udostępnienie zwiedzającym wystaw przyrodniczych oraz materiałów drukowanych. Zmiana w rozumieniu roli edukacji na obszarach przyrodniczo cennych nastąpiła na przełomie lat 80-tych i 90-tych. Edukacji ekologicznej wyznaczono wówczas nowe cele, prócz tych związanych z realizowaniem zadań ochronnych, mianowicie zdobycie poparcia społecznego dla działalności terenów chronionych oraz zmianę zachowań i świadomości jednostek korzystających z zasobów przyrody. W związku z tym na początku lat 90-tych zaczęły powstawać ośrodki edukacyjne tworzone przez parki narodowe i ...
