Program doskonalenia umiejętności formułowania wypowiedzi pisemnych uczniów klas trzecich

Program doskonalenia umiejętności
formułowania wypowiedzi pisemnych
uczniów klas trzecich

I Wstęp

Program ten powstał w wyniku moich refleksji dotyczących kształcenia literackiego w klasach początkowych. Umiejętność logicznego formułowania myśli, w tym w formie pisemnej, jest bez wątpienia kluczową umiejętnością jaką powinien nabyć uczeń i która w znacznym stopniu wpływa na osiągane wyniki w nauce.

Starając się wybrać właściwy podręcznik nauczania zintegrowanego przejrzałam większość z dopuszczonych do użytku szkolnego. Zwracałam uwagę między innymi na ilość i różnorodność ćwiczeń służących doskonaleniu umiejętności formułowania wypowiedzi pisemnych. Uczestnicząc w konferencjach metodycznych z udziałem autorów podręczników starałam się dociec jaką ilość ćwiczeń dotyczących danych form wypowiedzi przewidziano na cykl nauczania. Niestety nie uzyskałam odpowiedzi na swoje pytania, a przeprowadzona przeze mnie analiza doprowadziła mnie do przekonania, że kształcenie literackie zajmuje upośledzone miejsce w stosunku do innych umiejętności jakie powinien posiąść uczeń kończący pierwszy etap edukacyjny.

Nie jest moim celem dociekanie przyczyn takiego stanu rzeczy, a raczej przeciwdziałanie mu. Tadeusz Jóźwicki przytacza w swojej książce poglądy przedwojennych metodyków nauczania początkowego, którzy zalecają sto ćwiczeń stylistycznych dla każdej klasy w ciągu roku szkolnego. Z mojej niemal dwudziestoletniej praktyki zawodowej wynika, że dzieci potrzebują bardzo wielu tego rodzaju ćwiczeń i dla większości uczniów ilość proponowana w podręcznikach jest niewystarczająca. Zajęcia literackie, na użytek których ten program został skonstruowany, są odpowiedzią na potrzeby edukacyjne uczniów.

II Cel główny

Doskonalenie sprawności językowych i umiejętności wypowiadania się w formie pisemnej poprzez doświadczenia językowe.

III Formy wypowiedzi objęte programem

LIST

ZAWIADOMIENIE I ZAPROSZENIE

KARTKA POCZTOWA
OPOWIADANIE
OPIS

IV Cele szczegółowe

• Wykształcenie umiejętności identyfikowania różnych form wypowiedzi na podstawie cech charakterystycznych.
• Utrwalanie nawyku stosowania trójczłonowej budowy wypracowań.
• Doskonalenie umiejętności tworzenia wypowiedzi poprawnych pod względem gramatycznym i ortograficznym.
• Rozwijanie wrażliwości stylistycznej uczniów.
• Wdrażanie uczniów do samokontroli i konstruktywnej analizy tworzonych tekstów.
• Kształcenie umiejętności tworzenia planów i korzystania z nich w trakcie redagowania tekstów.
• Wyrabianie nawyku posługiwania się słownictwem charakterystycznym dla danej formy wypowiedzi.
• Wspieranie pomysłowości, twórczych poszukiwań dzieci oraz zamiłowań literackich.

V Procedury osiągania celów

WARUNKI I SPOSOBY REALIZACJI
Kółko literackie do którego napisano ten program ma charakter zajęć fakultatywnych, prowadzonych w warunkach szkolnych.
Nauczyciel powinien wprowadzać atmosferę życzliwości i stosować jak najwięcej pozytywnych wzmocnień w stosunku do uczniów. Chociaż znaczną część zajęć uczniowie spędzają pracując indywidualnie, warto wykształcać w nich umiejętność współpracy z innymi poprzez wspólne analizowanie przykładowych utworów, poszukiwania jak najlepszych środków stylistycznych, gromadzenie słownictwa itp. Dobierając konkretne prace stylistyczne należy zawsze pamiętać o zasadzie stopniowania trudności i spiralnym układzie ćwiczeń dotyczących danej ...