Prawidłowości zachowania konsumenta na rynku

PRAWIDŁOWOŚCI ZACHOWANIA
KONSUMENTA - GOSPODARSTWA DOMOWEGO
NA RYNKU

MATERIAŁ DYDAKTYCZNY DLA NAUCZYCIELI

Anna Borowiak

Podziękowanie dla Doradcy Metodycznego
Pana Piotra Urbaniaka za pomoc i wsparcie

Leszno, 2009

SPIS TREŚCI str

I. Organizacja procesu konsumpcji konsumenta – gospodarstwa domowego

1. Potrzeby – konsumpcja .................... 3
2. Organizacja procesu konsumpcji – czynniki kształtujące
wybory konsumenta .................... 4

II. Prawidłowości zachowania konsumenta na rynku
według teorii użyteczności

1. Kryterium wyborów dokonywanych przez konsumenta
na rynku .................... 5
2. Wyjaśnienie natury człowieka .................... 5
3. Użyteczność całkowita – prawo Webera-Fechnera .................... 6
4. Użyteczność marginalna – prawo malejącej użyteczności
marginalnej .................... 8
5. Zależność między użytecznością całkowitą i marginalną .................... 9
6. Równowaga konsumenta .................... 10
7. Prawo równych użyteczności marginalnych .................... 10
8. Prawo malejącej użyteczności marginalnej - ujemne
nachylenie krzywej popytu .................... 11
9. Użyteczność marginalna – paradoks wartości .................... 12
10. Nadwyżka konsumenta .................... 12

III. Prawidłowości zachowania konsumenta na rynku
według teorii obojętności

1. Zachowanie konsumenta na rynku przy uwzględnieniu cen i dochodów .................... 15
2. Zachowanie konsumenta na rynku przy uwzględnieniu jego gustów .................... 20
3. Graficzna prezentacja gustów konsumenta - krzywe obojętności .................... 21
4. Równowaga konsumenta .................... 24
5. Wpływ zmiany dochodów i cen na równowagę konsumenta .................... 26

I. Organizacja procesu konsumpcji konsumenta – gospodarstwa domowego

Potrzeby – konsumpcja

Pojęcie potrzeby

Klasyfikacja potrzeb:
wg Abrahama Maslowa
(1908-1970)

Cechy potrzeb:

Rodzaje potrzeb:

Pojęcie konsumpcji

Pojęcie konsumenta
(gospodarstwo domowe)

Organizacja procesu konsumpcji – czynniki kształtujące wybory
konsumenta

Przykładowa organizacja procesu konsumpcji

II. Prawidłowości zachowania konsumenta na rynku według teorii użyteczności

Kryterium wyborów dokonywanych przez konsumenta na rynku

Wyjaśnienie natury człowieka

Użyteczność całkowita – prawo Webera-Fechnera

Rys. 1. Użyteczność całkowita

Im większą ilość konsumujemy danego dobra, tym osiągamy wyższy poziom uży-teczności całkowitej, ale w tempie malejącym (pola czerwone). W efekcie przy-rost użyteczności całkowitej wywołany przez każdą ostatnią dodatkową jednost-kę konsumowanego dobra jest coraz mniejszy, aż wynosi zero. Dla tej ilości skon-sumowanego dobra użyteczność całkowita jest maksymalna (kolor żółty).

Zależność pomiędzy ilością konsumowanego dobra

a przyrostem w tempie malejącym użyteczności całkowitej
tłumaczy się
prawem Webera–Fechnera – II poł. XIX wieku

Konsumujemy:

• 1 jednostkę dobra A, przyrost ilości = 0, (zgodnie z pW-F) całość indywidualnej
satysfakcji = 1,000, przyrost indywidualnej satysfakcji = 0,000,

• 2 jednostkę dobra A, przyrost ilości = 1, (zgodnie z pW-F) całość indywidualnej
satysfakcji = 1,301, przyrost indywidualnej satysfakcji = 0,301,

• 3 jednostkę dobra A, przyrost ilości = 1, (zgodnie z pW-F) całość indywidualnej
satysfakcji = 1,477, przyrost indywidualnej satysfakcji = 0,176,

• 4 jednostkę dobra A, przyrost ilości = 1, (zgodnie z pW-F) całość indywidualnej
satysfakcji = 1,602, przyrost indywidualnej satysfakcji = 0,125,

• 5 jednostkę dobra A, przyrost ilości = 1, (zgodnie z ...