"Lalka" Bolesława Prusa jako powieść o straconych złudzeniach

KONSPEKT LEKCJI Z JĘZYKA POLSKIEGO

METRYCZKA KONSPEKTU:

DATA:
PROWADZĄCY:
KLASA: II – Liceum Ogólnokształcące
CZAS: 90 minut

TEMAT: Lalka Bolesława Prusa jako powieść o „straconych złudzeniach” trzech pokoleń polskich idealistów

CELE LEKCJI:

➢ Cel główny: Uczeń potrafi wyróżnić w powieści Bolesława Prusa trzy pokolenia, a także przyporządkować każdemu pokoleniu jego przedstawiciela. Uczeń potrafi wymienić ideały, którymi kierowali się wyróżnieni bohaterowie

➢ Cele operacyjne:

• Uczeń potrafi wyjaśnić pojęcia: idealizm, bohater romantyczny, pozytywizm, kapitalizm, realizm, filantropia
• Uczeń potrafi wymienić cechy charakterystyczne dla światopoglądów romantycznego i pozytywistycznego
• Uczeń potrafi porównać ze sobą przedstawicieli trzech różnych pokoleń, wskazując na różnice w prezentowanej przez bohaterów ideologii
• Uczeń potrafi ocenić, dlaczego prezentowane przez bohaterów powieści wzorce moralne i ideały mają charakter „straconych złudzeń”

METODY PRACY:

➢ Metody podające: wykład, referat (strategia Asocjacyjna)
➢ Metody poszukujące: pogadanka heurystyczna, praca w grupach, dyskusja (strategia Problemowa)

FORMY PRACY:

➢ Praca indywidualna
➢ Praca zbiorowa (praca w grupach z tekstem)

POMOCE DYDAKTYCZNE:

➢ Odbitki ksero wybranych fragmentów Lalki
➢ Tabela (do uzupełnienia przez uczniów)

BIBLIOGRAFIA METODYCZNA:

1. Bortnowski S.: Przewodnik po sztuce uczenia literatury. Warszawa 2005.
2. Interpretacje i nowa matura. Red. A. Opacka. Katowice 2004.
3. Węglińska M.: Jak przygotować się do lekcji. Wybór materiałów dydaktycznych. Kraków 1998.

BIBLIOGRAFIA MERYTORYCZNA:

1. Araszkiewicz F.: Bolesław Prus. Filozofia – kultura – zagadnienia społeczne. Wrocław 1948.
2. Markiewicz H.: Posłowie. W: B. Prus: Lalka. Warszawa 1982.
3. Szweykowski Z.: Twórczość Bolesława Prusa. Warszawa 1972.
4. Szybist M.: Lalka jako oskarżenie. W: Lektury obowiązkowe. Wrocław 1973.

PRZEBIEG LEKCJI:

OGNIWO WSTĘPNE

1. Nauczyciel podaje uczniom temat lekcji.
2. Nauczyciel w formie wykładu podaje uczniom podstawowe informacje dotyczące okoliczności powstania Lalki Bolesława Prusa. Nauczyciel wyjaśnia, dlaczego powieść nosi znany współcześnie tytuł. Nauczyciel wprowadza i definiuje pojęcia takie jak: idealizm, pozytywizm, kapitalizm, realizm, filantropia.
3. Wyznaczeni odpowiednio wcześniej przez nauczyciela uczniowie prezentują referaty dotyczące trzech bohaterów Lalki – Ignacego Rzeckiego, Stanisława Wokulskiego i Juliana Ochockiego. Uczniowie dokonują krótkiej charakterystyki każdego z bohaterów w oparciu o lekturę powieści.

OGNIWO CENTRALNE

1. Pogadanka heurystyczna:
➢ Kto to jest idealista? Czym są ideały? Czy współcześnie istnieją jeszcze jacyś idealiści? Jak są postrzegani? Jakie cechy osobowości posiadają idealiści?
➢ Jakie ideały przyświecały człowiekowi romantycznemu? Jakie ideały były wyznawane w epoce pozytywizmu?
➢ Których bohaterów Lalki Bolesława Prusa możemy nazwać idealistami? Jakie cechy ich osobowości i jakie elementy biografii na to wskazują?
➢ Dlaczego Rzeckiego możemy nazwać idealistą politycznym? Czy o Rzeckim możemy powiedzieć, że jest „pogrobowcem romantyzmu”?
➢ Dlaczego Wokulski jest postacią kontrowersyjną? Dlaczego Wokulskiego możemy nazwać idealistą miłości? Dlaczego Wokulskiego możemy nazwać kapitalistą? Czy o Wokulskim ...