Zaloguj się aby ocenić lub skomentować publikację.
TRADYCJE ŚWIĄT WIELKANOCNYCH
NA ZIEMI ŚLĄSKIEJ
Grażyna Woźnica – nauczyciel Publicznego Przedszkola nr 10 w Jastrzębiu Zdroju
Poznawanie tradycji, kultury swojego miasta regionu należy rozpocząć od najmłodszych lat, bo przecież jak twierdzi J. Burszta: „tradycja jest naturalną stroną i potrzebą życia, coś jak powietrze i pożywienie (...)”. Tradycja spełnia ważną i pożyteczną rolę zwłaszcza w rozwoju dziecka.
W przedszkolu mamy wiele możliwości do prowadzenia zajęć związanych z tradycjami i zwyczajami ludowymi. Przypominamy i odtwarzamy dawne zwyczaje i obyczaje, które charakteryzowały nasze środowisko, piękna jest bowiem nasza ziemia, bogata kulturą, którą tworzyli nasi przodkowie.
Pragnę podzielić się moimi doświadczeniami dotyczącymi kultywowania tradycji, związanych z obrzędami i zwyczajami Świąt Wielkanocnych, są one nie mniej interesujące i różnorodne od Świąt Bożego Narodzenia.
Wielkanoc to „najstarsze i najważniejsze święto w chrześcijańskim roku liturgicznym, poświęcone pamięci zmartwychwstania Chrystusa, termin obchodzenia święta ustalono w 325r. na soborze nicejskim...”.
Na kilka dni przed Niedzielą Palmową następują przygotowania tradycyjnych palm wielkanocnych. Polskie palmy wykonywano z gałązek wierzby i przyozdabiano zielenią, wstążkami, kwiatami z bibuły, podobnie czynimy i my. Po poświęceniu „zatyka” się palmę przed głównym wejściem do domu, żeby chroniła przed piorunami dom i całą rodzinę w nim mieszkającą.
Dawno temu dawano dzieciom do połykania kotki wierzbowe, by ich nie bolało gardło. Wiecha palmy miała także odganiać muchy przed wejściem do domu. Chłopcy, natomiast po przyjściu z kościoła bili dziewczyny palmami po nogach na znak „żeby zdrowe były i by nogi je nie bolały”, a po rękach - „żeby były pracowite”. Opowiadamy o tym dzieciom mimo tego, iż już się tego nie praktykuje. Jednak tradycja pozostała we wspomnieniach starych ludzi.
Ważną rolę w obrzędach wielkanocnych odgrywało jajko, zawierające w sobie sedno życia. Szczególna wymowę miały jajka pomalowane na czerwono tzw. „kraszanki” (od wyrazu „krasa” - czerwień). Nauczycielka wyjaśnia dzieciom, że nazwy jaj wielkanocnych zależne są od sposobu barwienia (jeśli na jednolitym tle kraszanki czy malowanki wyskrobano wzorek, zmienia ona nazwę na „skrobankę”, natomiast gdy przed zanurzeniem jaja w barwiącym roztworze napisano na nim wzory woskiem, który później był usunięty, malowanka stawała się”pisanką”, istnieją również „naklejanki” - z naklejonym deseniem z sitowia, z zasuszonych płatków kwiatów, gałganków. W naszym przedszkolu kultywujemy tą tradycję, nasi wychowankowie ozdabiają jaja różnymi technikami plastycznymi.
W Wielką Sobotę dzieci i dorośli niosą jajka , wypieczone z ciasta „baranki”, sól i inne pokarmy wielkanocne do święcenia. I jajka i baranka łączymy z wiarą z zmartwychwstanie oraz budzeniem się nowego życia, siły twórczej na wiosnę. Po poświęceniu, pokarmów tych nie wolno ...
