Lekcje na postawie W pustyni i w puszczy

Cykl lekcji do lektury - H. Sienkiewicz W pustyni i w puszczy

klasa 4, 5

1.

Temat: Określamy gatunek literacki lektury W pustyni i w puszczy H. Sienkiewicza.

Cele:

✓ poznać literackie konwencje i motywy charakteryzujące dany gatunek literacki (powieść podróżniczo- przygodowa);

✓ uwrażliwiać na stereotypy;

✓ wskazywać na synkretyzm gatunkowy;

✓ wyszukiwać informacje i porządkować je;

✓ czytać ze zrozumieniem.

Umiejętności – uczeń:

✓ odczytuje tekst jako całość;

✓ dostrzega zależność poszczególnych elementów utworu;

✓ próbuje formułować problemy;

✓ wyłania i porządkuje zagadnienia;

✓ wskazuje typowe dla gatunku wątki i motywy.

Tok lekcji:

1. Przypomnienie informacji na temat powieści (uczniowie wskazują na typowe cechy powieści – wielozdarzeniowość, wielowątkowość, wielu bohaterów (tu podział na pierwszoplanowych, drugoplanowych, epizodycznych), narracja, świat przedstawiony). Odnoszą podane cechy powieści do przeczytanej lektury. Określają świat przedstawiony lektury. Zanotowanie do zeszytu ustalonych podstawowych informacji o lekturze. (w klasie 4 należy wprowadzić pojęcie powieści)

2. Rozdanie uczniom karty gatunku literackiego (załącznik). Omówienie haseł zawartych na karcie (gatunek, tematy, motywy, postacie, rekwizyty, zdarzenia) – praca ze Słownikiem terminów literackich (wyszukiwanie i odczytywanie odpowiednich haseł, a następnie omówienie).

3. Szukanie informacji i przyporządkowywanie ich (zanotowanie) do poszczególnych grup na karcie gatunku (może to być praca indywidualna bądź tez w grupach 3- osobowych).

4. Odczytanie efektów pracy wraz z uargumentowaniem doboru. Uzupełnianie notatki pominiętymi informacjami.

5. Omówienie elementów typowych i tych, które mogą funkcjonować w innych odmianach powieści, a więc zaświadczają o synkretyzmie gatunkowym powieści. Poruszamy temat elementów stereotypowych dla powieści podróżniczo- przygodowej.

6. Wklejenie karty gatunku do zeszytu.

2.

Temat: Poznajemy lepiej Stasia Tarkowskiego – charakterystyka bohatera.

Cele:

✓ wyszukiwać informacje;

✓ czytać ze zrozumieniem tekst literacki;

✓ opisywać bohatera literackiego;

✓ nazywać cechy charakteru – charakteryzować bohatera;

✓ argumentować i wnioskować;

✓ porządkować i segregować informacje.

Umiejętności – uczeń:

✓ czyta ze zrozumieniem;

✓ charakteryzuje bohatera;

✓ ćwiczy umiejętność wnioskowania;

✓ określa znaczenie tekstu – analizuje.

Tok lekcji:

1. Uczniowie szukają informacji o głównym bohaterze (wygląd, cechy charakteru, szczególne zachowania, koligacje rodzinne) i zaznaczają poszczególne fragmenty.

2. Następnie otrzymują kartę schematu charakterystyki piramidowej. Porządkują teraz zebrane informacje i przypisują do danej kategorii (uzupełnienie pisemne karty pracy). W sensie praktycznym wydzielenie miejsca na opis poszczególnych cech ma skłonić uczniów do ważenia słów i wybierania tych pomysłów, które najlepiej opisują postać.

3. Odczytują głośno efekty pracy. W razie wątpliwości należy wyjaśnić dane przyporządkowanie, nazwaną cechę (odwołujemy się wtedy do fragmentu, na podstawie którego sformułowany został wniosek). Uczniowie w trakcie prezentowania materiału musza argumentować swoje decyzje i wybory. W razie braków wspólnie uzupełniamy daną kategorię. Każdy wpis musi być potwierdzony odpowiednim fragmentem tekstu.

4. Wklejenie karty pracy do zeszytu.

5 ...