Losy wybitnych ludzi w ujęciu Cypriana Kamila Norwida - "Coś ty Atenom zrobił Sokratesie..."

Lekcja poświęcona jest poezji C. K. norwida, a konkretnie analizie i interpretacji utworu "Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie...". Lekcja ma uzmysłowić uczniowi czym jest ironia tragiczna. Uczeń poznaje również sylwetki wybitnych osobowości, o których mowa w utworze i dostrzega w nich cechy typowe dla bohatera romantycznego. Przeznaczona jest do realizacji w klasie II szkoły ponadgimnazjalnej.

Temat: Losy wybitnych ludzi w ujęciu Cypriana Kamila Norwida –„Coś ty Atenom zrobił Sokratesie...”

Umiejętności:
- uczeń czyta tekst poetycki ze zrozumieniem,
- interpretuje wiersz C. K. Norwida,
- określa stosunek współczesnych do wybitnej jednostki,
- wskazuje cechy bohatera romantycznego w odniesieniu do bohaterów utworu,
- posługuje się Słownikiem terminów literackich,
- wyjaśnia pojęcie ironii tragicznej w kontekście interpretowanego utworu,
- doskonali umiejętność prezentacji wypowiedzi na forum klasy z zachowaniem norm poprawności językowej,
- pracuje w grupie i przestrzega ustalonych reguł pracy,

Metody:
- praca z tekstem poetyckim (analiza i interpretacja),
- „burza mózgów”,
- dyskusja,
- analiza SWOT

Formy:
- grupowa,
- zbiorowa

Środki dydaktyczne:
- wiersz C. K. Norwida Coś ty Atenom zrobił Sokratesie...,
- duże arkusze papieru do pracy w grupach i pisaki,
- karty pracy dla uczniów,

Przebieg zajęć:

Ogniwo wstępne - czas około 5 minut

1) czynności organizacyjne
2) stworzenie sytuacji motywacyjnej

Nauczyciel wyjaśnia cel zajęć – określenie jaki stosunek mieli do jednostek wybitnych ludzie
współcześni Norwidowi. Klasa zostaje podzielona na 6 grup - każda z nich otrzymuje kartę pracy z poleceniami (załącznik nr 1).

Ogniwo centralne – czas około 35 minut

Po około 10 minutach pracy następuje rotacja grup w taki sposób, iż powstają 4 nowe grupy, w skład których wchodzi po jednym przedstawicielu z każdej z sześciu poprzednich grup. Nowe zespoły otrzymują nowe polecenia (załącznik nr 2), na których wykonanie maja 10 minut. Każdy z członków tych grup musi wykazać się wiedzą wyniesioną z pracy na poprzednim etapie.
Po upływie wyznaczonego czasu grupy prezentują swoje wyniki, a wnioski uczniowie zapisują na przygotowanych przez nauczyciela kartach pracy indywidualnie. Przykładowy efekt pracy ucznia:

|Postać historyczna |Stosunek współczesnych do jednostki |Stanowisko kolejnych pokoleń |Cecha bohatera romantycznego |
|Sokrates |pogarda, został oskarżony i otruty |postawiono mu pomnik po śmierci, |Indywidualista, osamotniony, |
| |cykutą |sława |wrażliwy, przekonany o swej wielkości|
|Dante |wygnany, wzgardzony przez innych |ma dwa grobowce, sława | |
|Kolumb |zmarł w zapomnieniu, oszukany przez |prochy przenoszone dwukrotnie, sława | |
| |swoich protektorów | | |
|Camoes | |jego grobowiec odbudowano, sława | |
|Kościuszko |więziony, zmarł w Szwajcarii, |prochy spoczywają w miejscu dla | |
| |pochowany na Wawelu |zasłużonych, sława | |
|Napoleon |więziony, prawdopodobnie otruty, |bohater, sława | |
| |ciało przenoszone | | |
|Mickiewicz |spór po śmierci poety, gdzie złożyć |procy spoczywają na Wawelu, sława | |
| |jego ciało | | |

Podmiot liryczny w wierszu C. K. Norwida Coś ty Atenom zrobił Sokratesie odwołuje się do biografii wybitnych ludzi – Sokratesa, Dantego, Kolumba, Camoesa, Kościuszki, Napoleona i Mickiewicza, by sformułować wniosek, iż ludzie wybitni są doceniani dopiero po śmierci, a nie za życia (jest to inaczej ironia tragiczna).

Ogniwo końcowe – czas około 5 minut

Nauczyciel ocenia pracę uczniów (aktywność) oraz ...