Oj! Będzie burza! - zjawisko burzy w poezji i fizyce

Scenariusz zajęć

Opracowała : Bożena Skoczewska - nauczyciel fizyki
w Publicznym Gimnazjum Osieku.

Temat: Oj! Będzie burza! - zjawisko burzy w poezji i fizyce.

Obszar tematyczny: elektrostatyka.
Integracja wiedzy: fizyka, język polski, historia nauki.

Cel ogólny:
Kształcenie umiejętności postrzegania zjawisk przyrodniczych w różnym aspekcie.
Cele szczegółowe:
□ Wie jak powstaje piorun.
□ Potrafi wyjaśnić na czym polega zjawisko wyładowań atmosferycznych.
□ Potrafi wyjaśnić zasadę działania piorunochronu.
□ Wie kto był wynalazcą piorunochronu.
□ Dostrzega różnice między opisem przyrodniczym i artystycznym zjawiska burzy.
□ Dostrzega potrzebę opisu tej samej rzeczywistości z punktu widzenia fizyka i artysty.
Miejsce zajęć: pracownia komputerowa 10 stanowiskowa.
Forma : praca w grupach.
Metody pracy:
□ Podająca - pogadanka wstępna.
□ Pokaz - doświadczenie z maszyną elektrostatyczną
□ Eksponujaca - praca z programem komputerowym
□ Problemowa aktywizująca.

Materiały i pomoce:
Dla ucznia:
□ Teksty fragmentów utworów poetyckich J. Tuwima, K. I. Gałczyńskiego, E. Szelburg-Zarembiny i A. Mickiewicza.
□ Gazetka z historyjką obrazkową pt " Piorunochron"
□ Program komputerowy " Jak to działa"
□ Maszyna elektrostatyczna
Dla nauczyciela:
□ Stefania Elbanowska - Dookoła Fizyki - wyd. Pruszyński i S-ka, Warszawa 1998
□ David Macaulay - Jak to działa -wyd. Łódź 1991
□ Dodatek do czasopisma PCokay! Nr 1/99 - płyty CD z programem "Jak to działa"
Etapy zajęć.
I. Faza wstępna.
1. Sprawy organizacyjno - porządkowe.
2. Pogadanka wstępna - nawiązanie do tematu zajęć.

Zjawiska fizyczne, jakie obserwujemy wokół, działają na naszą wyobraźnię, pobudzają do myślenia. Zależnie od tego, jak postrzegamy świat, to samo zjawisko możemy opisać na różne sposoby. Fizyk, starając się wyjaśnić związki przyczynowo - skutkowe, znaleźć jakieś prawidłowości, musi posługiwać się bardzo precyzyjnym językiem. Zupełnie inaczej: językiem barw - malarz, tonów - muzyk, ruchu - tancerz, opisują tę samą rzeczywistość artyści. Dzisiaj popatrzymy na zjawisko burzy oczami poetów i fizyków.

II. Faza właściwa
1. Skojarzenia ze słowem burza.
Pracując metodą " burzy mózgów", uczniowie wypisują na tablicy skojarzenia ze słowem burza - załącznik nr 1.

Przewidywane skojarzenia : grzmot, wiatr, wichura, deszcz, ulewa, błysk, piorun, wyładowanie atmosferyczne, porażenie, tęcza itp.

Na zakończenie podkreślam, że burza to szereg powiązanych ze sobą zjawisk fizycznych, a w czasie tych zajęć dokładnie będziemy wyjaśniać jedno z nich- wyładowanie elektryczne (uderzenie pioruna).

2. Podział klasy na pięć zespołów i przydział tych samych zadań do wykonania - załącznik nr.2.

Po wykonaniu zadania przedstawiciele grup kolejno podają odpowiedzi. Po podaniu odpowiedzi przez wszystkie grupy następuje sprawdzenie z odpowiedziami właściwymi, wywieszonymi na planszy.

Odpowiedzi:
A - Julian Tuwim
B - Konstanty Ildefons Gałczyński
C - Ewa Szelburg-Zarembina
D - Adam Mickiewicz

Wytypowana przez grupę osoba odczytuje opis burzy wybrany przez członków grupy. [ W przypadku takiego samego wyboru przez grupy, wiersz czytamy tylko ...