Zaloguj się aby ocenić lub skomentować publikację.
Teresa Patela
nauczyciel-pedagog
Zespół Szkół nr 2
w Gruszowie
FAS – Płodowy Zespół Alkoholowy
Gruszów 2009r.
Rozwój człowieka od poczęcia do dorosłości przechodzi przez określone etapy rozwojowe, które następują po sobie zawsze w tej samej kolejności. Każdy okres życia wnosi coś ważnego w rozwój fizyczny i psychiczny jednostki.
Okres prenatalny (pierwszy etap rozwoju człowieka) trwa od zapłodnienia do chwili narodzin, czyli przez ok. 38 tygodni.. W okresie prenatalnym można wyróżnić trzy trymestry lub dwa stadia: zarodkowe (embrionalne) – od poczęcia do 8 tygodnia oraz s. płodowe – od 9 tygodnia do narodzin.
Na każdym etapie rozwoju prenatalnego na rozwijający się organizm mogą zadziałać czynniki zaburzające jego rozwój. Mogą to być czynniki genetyczne, paragenetyczne i pozagenetyczne. Wśród tych ostatnich największe zagrożenie stanowią: alkohol, nikotyna, narkotyki, leki, promieniowanie, skażenie środowiska, zatrucia, niewłaściwa dieta, choroby i stresy matki.
Szkodliwe działanie tych czynników jest najbardziej niebezpieczne w pierwszym trymestrze ciąży. Jest to okres najbardziej intensywnego rozwoju płodu. W tym czasie powstają i zaczynają funkcjonować wszystkie podstawowe narządy wewnętrzne. Tworzące się organy dziecka charakteryzują się szczególną wrażliwością (Kornas-Biela, 2006).
W łonie matki, dzięki tzw. barierze łożyskowej, dziecko jest chronione przed szkodliwym wpływem wielu toksyn i zarazków. Niestety, łożysko nie zapewnia ochrony przed działaniem alkoholu. Przenika on przez łożysko i dostaje się do organizmu dziecka. Już po pół godziny od spożycia alkoholu przez matkę jego stężenie we krwi dziecka jest takie samo, jak we krwi matki. Pozostaje tam jednak dużo dłużej, gdyż płód nie jest wyposażony w enzymy odpowiedzialne za trawienie alkoholu (Adamczyk, 2006).
Alkohol, jako jeden z poważnych czynników teratogennych, może bardzo poważnie uszkodzić płód. Szczególnie narażony na jego negatywne działanie jest mózg dziecka. Jest to bardzo istotne w pierwszej połowie ciąży, gdyż wtedy biologiczna bariera między krwią a tkanką mózgową jest jeszcze niedojrzała. Alkohol może łatwo do niego przenikać, przy okazji otwierając drogę innym toksycznym substancjom. Organizm dziecka w okresie prenatalnym zawiera dużo wody, co powoduje, że alkohol dłużej w nim pozostaje. Zakłócenia przemiany wewnątrzkomórkowej spowodowane przez alkohol mogą doprowadzić do zmian w chromosomach, co z kolei może być przyczyną licznych wad rozwojowych organów dziecka (tamże).
U kobiet, które w czasie ciąży piją alkohol, często stwierdza się zatrucia ciążowe, poronienia, obumarcia płodu. Może również nastąpić zwolnienie lub przyspieszenie akcji porodowej, a także poród przedwczesny. Stopień komplikacji w przebiegu ciąży i porodu w dużym stopniu zależy od długości okresu picia alkoholu przez matkę, a także od stadium rozwoju płodu (Klecka, 2007)
Działanie alkoholu na dziecko w okresie prenatalnym ...
