Zaloguj się aby ocenić lub skomentować publikację.
OPIS I ANALIZA PRZYPADKU ROZPOZNANIA I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMU DYDAKTYCZNEGO
„Exemplis discimus” – Uczymy się na przykładach.
Seneka
Odczytywanie i interpretacja utworów poetyckich
Mirona Białoszewskiego w gimnazjum.
1. Identyfikacja problemu.
Poetka Wisława Szymborska w jednym ze swoich wierszy napisała:
„Niektórzy lubią poezję
Niektórzy –
Czyli nie wszyscy
Nawet nie większość wszystkich ale mniejszość.
Nie licząc szkół, gdzie się musi,
i samych poetów
będzie tych osób chyba dwie na tysiąc.”
Trudno nie zgodzić się z naszą noblistką. Zachęcanie uczniów do czytania jest obecnie niesamowicie trudne. Nauczyciele literatury zmagają się z tym problemem na całym świecie. Dzieje się tak, ponieważ współczesna techniczna cywilizacja, ogromny wpływ mediów wizualnych oraz tempo, w jakim zaczyna żyć ludzkość, kulturę słowa zamieniają w kulturę obrazkową (nazywaną także kulturą wideoklipu). Współczesny świat nie ma czasu, aby „pochylić się” nad tekstem literackim – a zdecydowanie najwięcej trudności sprawia interpretowanie poezji. W moim przekonaniu do zadań nauczyciela – polonisty należy podejmowanie swoistej „walki” o ocalenie kultury słowa. Któż jeśli nie polonista ma w tym względzie szeroki wachlarz środków, którymi może skutecznie i zachęcająco oddziaływać na młode pokolenie Polaków, wychowując ich jako świadomych odbiorców tekstów literackich.
Podczas mojej pracy pedagogicznej na lekcjach języka polskiego wielokrotnie zwróciłem uwagę na fakt, iż uczniowie mają problemy z odczytywaniem i interpretacją utworów poetyckich.
Zjawisko to nasilało się szczególnie podczas omawiania wierszy należących do obszaru tzw. „poezji lingwistycznej”, a dokładnie chodzi mi o omawiane w klasach II i III gimnazjum utwory Mirona Białoszewskiego: „Ach, gdyby, gdyby nawet piec zabrali”, „Namuzowywanie”, „Karuzela z madonnami” oraz „Przesuwa się, przegwieżdża” (utwory zawarte w serii podręczników do klas II i III gimnazjum pt.: „Świat w słowach i obrazach” autorstwa Witolda Bobińskiego).
Zauważyłem, że uczniowie nie potrafią interpretować owych wierszy, podają błędne osądy, reagują śmiechem, bądź milczą na lekcjach. Zjawisko to nie było jednostkowe, lecz dotyczyło zdecydowanej większości uczniów i powtarzało się corocznie w trakcie mojej pracy dydaktycznej prowadzonej w oparciu o twórczość poetycką Mirona Białoszewskiego.
2. Geneza i dynamika zjawiska.
Brak umiejętności odczytywania poezji Mirona Białoszewskiego dotyczył zdecydowanej większości uczniów i pojawiał się corocznie w trakcie mojej pracy jako nauczyciela - polonisty. Jestem przekonany, że źródło tych niekorzystnych zjawisk tkwiło w:
- braku pozytywnych wzorców w środowisku społecznym i rodzinnym uczniów, uczęszczających do naszego gimnazjum,
- ogólnej niechęci młodzieży do czytania,
- szczególnej trudności, jaką sprawia interpretowanie utworów poetyckich,
- nieznajomości pojęcia „poezja lingwistyczna”,
- przekonaniu uczniów, że poezja jest ogólnie nudna, nieciekawa,
- braku dostępu uczniów do tzw. „kultury wysokiej”,
- braku wiedzy o kontekstach kulturowych wybranych utworów Białoszewskiego,
- nieodpowiedniej metodyce nauczania ...
