Zaloguj się aby ocenić lub skomentować publikację.
ZABURZENIA MOWY W AUTYZMIE WCZESNODZIECIĘCYM
Charakterystyczną cechą autyzmu wczesnodziecięcego są zaburzenia w zakresie komunikacji. Mogą one przejawiać się w opóźnieniu lub zupełnym braku rozwoju mowy. U dzieci mówiących obserwuje się osłabienie zdolności do inicjowania rozmów lub kontynuowania rozmów z innymi osobami. Mowa tych dzieci bywa stereotypowa, uporczywie powtarzają te same słowa lub zwroty. U dzieci, u których mowa rozwija się mogą wystąpić zaburzenia treści i formy, nieprawidłowości natężenia, intonacji, tempa, rytmu i akcentu mowy. Ton głosu może być monotonny lub mieć intonację podobną do zdań pytających. W mowie dzieci autystycznych występują liczne zwroty stereotypowe i błędy w użyciu struktur gramatycznych, np. echolaliczne powtarzanie wyrazów, sloganów, reklam. Z mową dziecka autystycznego nie współwystępują żadne sposoby komunikacji, takie jak: gaworzenie, ekspresja uczuć na twarzy i gesty.
Dzieci autystyczne często nie rozumieją celu i znaczenia języka, dlatego też nie potrafią posługiwać się nim, jako narzędziem komunikacji. Około 30% z nich nie rozwija funkcji mowy, a u pozostałych 70% stwierdza się poważne opóźnienia w nabywaniu funkcji mowy lub zaburzenia językowe.
Rozwój mowy zależy od prawidłowego rozwoju fizycznego, psychicznego, ruchowego dziecka oraz sprawności analizatorów: słuchowego, wzrokowego i kinestetycznego. Kontakt dziecka z matką i innymi osobami jest czynnikiem stymulującym rozwój mowy.
Opóźnienie w rozwoju mowy może być związane z uszkodzeniem mózgu lub z niesprawnym aparatem obwodowym mowy. Może ono mieć różny stopień nasilenia – od kilkumiesięcznego opóźnienia w nauce słów do całkowitego braku zdolności ich wypowiadania.
Ocena rozwoju mowy dziecka dotyczy jej rozumienia, zasobu słów, którymi się posługuje, struktury gramatycznej budowanych zdań oraz rytmu i melodyki mowy. U dzieci autystycznych proces kodowania doświadczeń językowych jest znacznie zaburzony lub w ogóle nie zachodzi.
Często występującym zaburzeniem u dzieci autystycznych jest echolalia. Może mieć ona charakter bezpośredni lub odroczony. Echolalia bezpośrednia polega na tym, że dziecko powtarza dosłownie skierowane do niego pytanie, z zachowaniem tej samej struktury gramatycznej lub powtarza bezpośrednio zasłyszane słowo.
Echolalia odroczona charakteryzuje się tym, że dziecko przytacza całe zdania, testy i piosenki, które usłyszało znacznie wcześniej przed kilkoma dniami, miesiącami czy nawet rokiem. Echolalia występuje przy ograniczonym uszkodzeniu mózgu, głównie w przebiegu padaczki, w stanach pozapalnych mózgu lub w schizofrenii.
Innym, często występującym u dzieci autystycznych zaburzeniem mowy jest mutyzm, czyli uporczywe milczenie. Dziecko, które uprzednio mówiło, nagle przestaje mówić, choć sfera odbiorcza i organy mowy są nienaruszone. Ustalenie przyczyny jest zwykle trudne: bywa nią jakieś wielkie przeżycie, nagły przestrach, obawa wobec nowego środowiska itp. Czasem mutyzm występuje w formie wybiórczej, to znaczy dziecko mówi ...