Różnice pomiędzy językiem ogólnym a specjalistycznym

"Różnice pomiędzy językiem ogólnym a językiem specjalistycznym przejawiają się na wielu płaszczyznach. Nie ulega wątpliwości, że języki specjalistyczne nie są językami kompletnymi. W odróżnieniu do języka ogólnego, który obejmuje zarówno fonetykę (fonemikę), gramatykę oraz wspólny leksykon wszystkich członków danej wspólnoty, każdy język specjalistyczny jest ściśle związany z językiem ogólnym i ich fonetyki (fonemiki) i gramatyki pokrywają się z fonemikami i gramatykami odpowiednich języków ogólnych. Ich składy tekstowe i wzorce tekstowe tylko częściowo."

1.2. Język ogólny a język specjalistyczny

1.2.1. Język ogólny

Pisząc o języku ogólnym i specjalistycznym, o różnicach jakie zachodzą między nimi należy zdefiniować język ogólny i specjalistyczny.

Język ogólny to język wytworzony przez określoną zbiorowość (narodu), rozumianą jako wielka grupa społeczna powiązana różnymi czynnikami kulturowymi [...]. Jest zwykle najsilniejszym czynnikiem integrującym naród, jako taki charakteryzuje się sobie tylko właściwym słownictwem i systemem gramatycznym różniącym się od języka innych narodów. Realizuje się w procesie mówienia (a wtórnie pisania) w najrozmaitszych odmianach: ogólnej, pisanej, literackiej, regionalnej itd. [Encyklopedia Szkolna- Literatura i nauka o języku, 1995: 236]
Język ogólny powstał w wyniku historyczno-kulturowego rozwoju danego narodu i jest właściwością konkretnych ludzi. Formuje się go zwykle w postaci ustnej i pisemnej. Język ogólny to język kompletny, czyli język obejmujący zarówno fonetykę, fonemikę, gramatykę oraz wspólny leksykon wszystkich członków danej wspólnoty. Umożliwia on samodzielne porozumiewanie się ludności. Do kategorii języków ogólnych należy zaliczyć również języki uznawane za narodowe (nacjolekty), etniczne (etnolekty), oraz ich postacie standardowe.

Główne cechy języka ogólnego to:
• zróżnicowanie stylistyczne;
• normatywność;
• oficjalność.
Zróżnicowanie stylistyczne języka ogólnego polega na jego występowaniu zarówno w formie ustnej jak i pisemnej. Wyróżnia się język potoczny, język literatury pięknej, język prawa, język nauki i inne.
Normatywność języka ogólnego polega na tym, iż utrwala się on w gramatykach normatywnych i słownikach oraz popularyzowany jest przez szkolnictwo, administrację, media, prasę. Norma języka ogólnego utrzymywana jest sztucznie za pomocą określonych przepisów.
Oficjalność języka ogólnego oznacza, że jest językiem oficjalnych dokumentów np. konstytucji, kodeksu karnego i cywilnego, obwieszczeń państwowych.
1.2.2. Język specjalistyczny

Język specjalistyczny ang. languages for specific purposes - LSP (język tekstów specjalistycznych, język specjalny), odmiana języka narodowego, charakteryzująca się zasięgiem użycia ograniczonym do określonego środowiska lub warstwy czy grupy społecznej, wyodrębniających się z ogółu społeczeństwa oraz pod względem wieku[...], albo pod względem wykonywanego zawodu [...], albo pod względem działalności [...]. [EJO1993, w. Lukszyn J. 2002: 116]
Język specjalistyczny (technolekt) jest rozszerzeniem lub uzupełnieniem języka ogólnego (komplementarny charakter), a więc nie jest językiem kompletnym ani samodzielnym. Jest forma języka wykorzystywaną w komunikacji zawodowej do porozumiewania się tylko do określonych tematów specjalistycznych. Technolekt określany jest jako narzędzie pracy zawodowej i kształcenia zawodowego, oraz stanowi wskaźnik poziomu cywilizacyjnego.
Podsumowując, język ogólny i specjalistyczny można przedstawić za pomocą poniższego schematu:

Schemat 1

1.2.3. Różnice pomiędzy językiem ogólnym a specjalistycznym

Różnice pomiędzy językiem ogólnym a językiem specjalistycznym przejawiają się na wielu płaszczyznach. Nie ulega wątpliwości, że języki specjalistyczne nie są językami kompletnymi ...