Referat dla nauczycieli i rodziców: Wolność oddechu - zapobiegaj astmie

Program edukacyjny dla nauczycieli, którego celem jest poszerzanie wiedzy na temat astmy oskrzelowej oraz wczesne wyłonienie dzieci zagrożonych zachorowaniem, a co za tym idzie – zapobieganie konsekwencjom zdrowotnym, społecznym i ekonomicznym tej choroby.

Szkolny koordynator programu – M. H.

„Wolność Oddechu - Zapobiegaj astmie” program edukacyjny

Astma oskrzelowa jest przewlekłą chorobą zapalną dróg oddechowych, która charakteryzuje się zmiennym przebiegiem. Objawia się ona nawracającymi epizodami świszczącego oddechu, dusznościami, uciskiem w klatce piersiowej i kaszlem. Uciążliwe objawy astmy występują zwłaszcza w nocy lub we wczesnych godzinach porannych.

Przyjęło się uważać, że z astmą możemy mieć do czynienia wtedy, kiedy występują napady duszności wydechowej ze świszczącym oddechem. Jednak u wielu pacjentów, szczególnie u dzieci, dolegliwości mogą być łagodniejsze i mniej charakterystyczne. Dolegliwości te to napady suchego męczącego kaszlu, występującego często po wysiłku, po ekspozycji na alergeny wziewne, czynniki drażniące, zimne powietrze oraz duszność występująca szczególnie w nocy i nad ranem. Charakterystyczne dla astmy jest również to, że po podaniu krótko działającego leku rozszerzającego oskrzela, dochodzi do poprawy lub ustąpienia objawów (odwracalność obturacji oskrzeli).

Napady astmy mogą być wywołane przez:
- alergeny (roztocze, pyłki, zarodniki grzybów);
- wirusowe zakażenia dróg oddechowych;
- czynniki drażniące (dym tytoniowy, zanieczyszczenia, zapachy);
- czynniki fizyczne (zimne powietrze, wysiłek, hiperwentylacja, zmiany pogody);
- leki (niesteroidowe leki przeciwzapalne);
- czynniki emocjonalne (stres);
- czynniki hormonalne (cykl miesięczny, ciąża, choroby tarczycy).

Astma cechuje się długoletnim przebiegiem i skłonnością do nawrotów dolegliwości, które z różnym nasileniem utrzymują się przeważnie przez całe życie. Chorzy na astmę wymagają stałej opieki medycznej. Pewnym wyjątkiem jest możliwość remisji astmy dziecięcej w okresie dojrzewania. Pacjent może wręcz zapomnieć o swojej chorobie, normalnie pracować, uczestniczyć w zajęciach sportowych. Rozpoznanie astmy nie jest wyrokiem – dzięki osiągnięciom współczesnej medycyny chory może prowadzić normalne życie, jak jego zdrowi rówieśnicy: uczyć się, pracować czy uprawiać sport.

Astma u dzieci w wieku szkolnym

Astma powoduje więcej nieobecności dzieci i młodzieży w szkole niż jakakolwiek inna przewlekła choroba. Nieobecności te są często przyczyną problemów z opanowaniem i zaliczeniem materiału, lęku przed złymi ocenami, poczucia niższości. Astma ma także wpływ na pogorszenie sprawności fizycznej dziecka. Choroba wpływa na jakość życia chorego dziecka i jego rodziny, może również istotnie zmienić status ekonomiczny rodziny. Rodzice dzieci z astmą często tracą pracę lub z niej rezygnują. Dodatkowymi konsekwencjami choroby są między innymi: konieczność zapewnienia odpowiedniej diety, leczenia klimatycznego i leków. Trzeba podkreślić, że wczesne rozpoznanie i prawidłowo prowadzona terapia astmy pozwala uniknąć tych problemów.

Profilaktyka astmy

W przypadku astmy możemy mówić o prewencji pierwotnej (zapobieganie rozwojowi astmy) i prewencji wtórnej (zapobieganie zaostrzeniom astmy).

Celem pierwszego etapu prewencji jest zapobieganie powstaniu choroby u osób obciążonych genetycznie (rodzinnie) rozwojem alergii i/lub astmy. Uważa się, że ryzyko rozwoju choroby alergicznej i astmy ...