Ogród przedziwny w literaturze i plastyce

Temat: Ogród przedziwny w literaturze i plastyce.
Klasa IV

Czas realizacji: 45 minut

Cele lekcji:

Poziom wiadomości:
Uczeń:
- zna treść analizowanego utworu,
- zna pojęcia związane z analizą tekstu literackiego i dzieła malarskiego,
- zna zasady interpretacji dzieła literackiego i malarskiego.

Poziom umiejętności:
Uczeń:
- analizuje wiersz,
- dostrzega fikcyjność światów przedstawionych ( obraz, wiersz ),
- posługuje się poprawną terminologią podczas wypowiedzi,
- doskonali sprawności językowe,
- aktywnie słucha,
- ocenia nastrój utworów,
- potrafi wskazać elementy świadczące o przedziwności ogrodu,
- wskazuje podobieństwa i różnice pomiędzy utworem a reprodukcją obrazu.

Poziom postaw:
Uczeń:
- kształtuje wrażliwość na otaczającą go przyrodę.

Metody i techniki pracy:
- eksponująca,
- dyskusja,
- ćwiczeniowa.

Formy pracy:
- indywidualna,
- grupowa

Przebieg lekcji

Zaangażowanie:

Nauczyciel powinien rozpocząć zajęcia, od wzorowego odczytania wiersza Leopolda Staffa pt. Ogród przedziwny. Dodatkowo podczas prezentacji głosowej utworu, można uruchomić kasetę z nagraniem Suity z baletu Dziadek do orzechów.
Ważne jednak jest to, aby muzyka stanowiła tło prezentowanego wiersza, nie była zbyt głośna i nie zakłócała wypowiedzi.
Ćwiczenie wykonane przez nauczyciela ma na celu, przygotowanie uczniów do odbioru tekstu zmysłami. Dzieci powinny wyobrazić sobie przedstawianą sytuacji a przede wszystkim umiejętnie wyselekcjonować słyszane informacje. Muzyka poniekąd stanie się przeszkodą w słuchaniu, gdyż znaczna część uczniów nie będzie potrafiła jednocześnie słuchać tekstu i melodii. Z czasem jednak uczniowie nabędą tą trudną umiejętność.
Po zaprezentowaniu wiersza, nauczyciel zapisuje temat lekcji, po czym zwraca się z prośbą do uczniów o próbę zinterpretowania utworu.
Dzieci z całą pewnością dostrzegą, że przedstawiony w wierszu ogród jest nieprawdziwy. Jest w nim cicho, zewsząd dobiegają odgłosy natury: śpiewy ptaków, bijący wodotrysk, brzęczenie pszczół. Na co dzień, nie spotykamy takich ogrodów w swoim otoczeniu. Uwagę uczniów zwróci na pewno tajemniczość utworu. W jakim celu owija się kolce róży lnem, dlaczego tak skrupulatnie wyrywa się osty? Przecież to wszystko jest częścią otaczającej przyrody. Być może są to symbole ludzkich nieszczęść, których mieszkańcy ogrodu chcą uniknąć? A może nieprawdziwe problemy, które potrafią zakłócić sielankowe życie.
Po krótkiej analizie utworu należy przejść do fazy badawczej.

Badanie:

Zadaniem uczniów w tej części zajęć jest omówienie reprodukcji obrazu Józefa Mehoffera pt. Dziwny ogród. Nauczyciel prezentuje reprodukcję obrazu, zadając kolejno pytania, które ułatwią analizę przedstawionego dzieła.

Co przedstawia obraz?
Na obrazie przedstawiony został ogród późną jesienią, świadczą o tym dojrzałe owoce na drzewach. W ogrodzie spacerują dwie kobiety, które najprawdopodobniej opiekują się biegającym dzieckiem.

Jak kształtuje się pierwszy plan?
Na pierwszym planie można dostrzec nagie dziecko z malwami w obydwu rękach. Zadziwiający dla uczniów będzie fakt, że dziecko biega nago. Jego ciało ...