Zastosowanie teorii inteligencji wielorakich Gardnera na lekcjach wychowania fizycznego

Adam Białek
Szkoła Podstawowa
w Gałkówku Kolonii

Zastosowanie teorii inteligencji wielorakich Gardnera
na lekcjach wychowania fizycznego.

Na świecie jedno jest pewne – to że wszyscy jesteśmy inni. Bezzasadne jest więc badanie naszej inteligencji jedną miarą. Do takiego wniosku doszedł amerykański naukowiec, specjalista od psychologii poznawczej Howard Gardner. Zidentyfikował on osiem inteligencji rozumianych jako naturalne talenty, którymi człowiek jest obdarzony. Należy jedynie zidentyfikować rodzaj inteligencji i od najmłodszych lat ją rozwijać. Gardner wyróżnił następujące jej odmiany:
▪ inteligencja interpersonalna
▪ inteligencja intrapersonalna
▪ inteligencja ruchowa
▪ inteligencja językowa
▪ inteligencja logiczno - matematyczna
▪ inteligencja muzyczna
▪ inteligencja przyrodnicza
▪ inteligencja wizualno – przestrzenna
Osoba obdarzona inteligencją interpersonalną myśli o innych i próbuje ich zrozumieć. Jest empatyczna i rozpoznaje różnice pomiędzy ludźmi, docenia perspektywę innych z wrażliwością na ich nastroje, motywy, i intencje. Angażuje się w interakcje z jedną lub większą grupą osób. Człowiek rozwijający ten rodzaj inteligencji może być w przyszłości doskonałym terapeutą, nauczycielem, doradcą czy sprzedawcą. Z kolei osoba u której dominuje inteligencja intrapersonalna myśli gównie o sobie i rozumie siebie. Jest świadoma swoich mocnych stron i słabości. Potrafi efektywnie planować by osiągnąć swój cel. Doskonale kontroluje własne myśli i uczucia oraz efektywne nimi reguluje. Potrafi bezbłędnie kontrolować siebie w relacjach interpersonalnych. Osoby z tym rodzajem inteligencji często wybierają zawód pisarza, psychoterapeuty, psychologa, filozofa.
Człowiek u którego dominuje inteligencja językowa używa języka do wyrażania i rozumienia. Posiada dużą wrażliwość na znaczenie słów i porządek między nimi. Jego postępowanie charakteryzuje refleksja nad stosowaniem języka w codziennym życiu. Osoby inteligentne językowo są najczęściej pisarzami, poetami, scenarzystami, mówcami,
przywódcami politycznymi, czy dziennikarzami.
Myślenie o związkach przyczynowo-skutkowych w celu zrozumienia relacji w ramach działań jest charakterystyczne dla ludzi z inteligencją logiczno-matematyczną. Człowiek taki angażuje dedukcyjną i indukcyjną umiejętność rozumowania, oraz krytyczne i kreatywne rozwiązuje problemy. Ten rodzaj inteligencji spotykany jest u matematyków, naukowców, inżynierów, prawników i księgowych.
Inteligencja muzyczna to z kolei myślenie dźwiękami, melodiami, rymami i wysokością dźwięku. Osoba taka rozpoznaje, tworzy i odtwarza muzykę poprzez korzystanie z instrumentów lub głosu . Aktywnie słucha i silnie wiąże muzykę z emocjami. Ten rodzaj inteligencji charakteryzuje wykonawców muzyki, dyrygentów, kompozytorów, twórców instrumentów, stroicieli oraz dziennikarzy i recenzentów muzycznych.
Przyrodniczy rodzaj inteligencji w teorii Gardnera to z kolei rozumienie świata przez pryzmat przyrody. To efektywna interakcja z żywymi istotami, dostrzeganie pewnych wzorców życia i sił natury. Jest to inteligencja przydatna rolnikom, ogrodnikom, weterynarzom, botanikom, przyrodnikom i oceanografom. Kolejną wymienianą przez Gardnera inteligencją jest inteigencja wizualno-przestrzenna. Najczęściej spotyka się ją u architektów, malarzy, rzeźbiarzy, nawigatorów, szachistów, przyrodników, fizyków ...