Przegląd literatury, czym jest dysleksja?

1. PRZEGLĄD LITERATURY, CZYM JEST DYSLEKSJA?

1. 1 Obraz i przyczyny trudności w nauce

Rozbieżności między wymaganiami dydaktycznymi i wychowawczymi nauczyciela, a postępami ucznia i uzyskiwanymi przez niego wynikami są wyznacznikami do stwierdzenia u niego niepowodzeń w nauce szkolnej. Trudności w nauce wynikają z licznych, pojedynczych niepowodzeń, a długofalowość tego procesu prowadzi do licznych frustracji. Z czasem uczeń zaczyna reagować negatywnie na sytuacje podobne do tych, które wywołały porażkę, później reaguje negatywnie na każdą sytuację, w której trzeba rozwiązać dany problem. U ucznia frustrację można zaobserwować wtedy, gdy ma kłopoty z koncentracją uwagi, bardzo szybko rezygnuje z podjętego działania jeżeli nie dostrzega natychmiastowego efektu, brakuje mu zaufania we własne siły lub wykazuje brak zainteresowania.[1]
Niepowodzenia szkolne według W. Okonia to proces pojawiania się braków
w wymaganych przez szkołę umiejętnościach i wiadomościach oraz negatywnego stosunku młodzieży wobec tych wymagań.[2] Natomiast Kupisiewicz definiuje niepowodzenia szkolne jako rozbieżność między wiadomościami, umiejętnościami i nawykami opanowanymi przez uczniów materiałem jaki zgodnie z założeniami programowymi powinni poznać w zakresie poszczególnych przedmiotów.[3] Niepowodzenia w nauce są źródłem stresu. Lęk szkolny prowadzi do licznych objawów somatycznych. Do najczęściej spotykanych objawów zalicza się: ból głowy 35%, ból brzucha 33%, drżenie rąk 32%, brak apetytu, obgryzanie paznokci, zmęczenie. Spośród osób badanych 73% wymieniło więcej niż jeden objaw somatyczny, a 8,5% przyznało, że bierze leki uspokajające.[4] Bardzo duży wpływ na trudności w nauce ma spostrzeganie własnej osoby. Dziewczęta mające kłopoty
w opanowaniu materiału szkolnego w mniejszym stopniu są zadowolone ze swojego wyglądu zewnętrznego, nie wierzą w swoje zdolności przywódcze i pomysłowość. Są bardziej lękliwe, płaczliwe, czują się wyizolowane. Chłopcy natomiast mający trudności w sprostaniu wymaganiom szkolnym nie mają tendencji do ogólnego zaniżania obrazu siebie. Są pewni siebie, wykazują cechy przywódcze, mają wielu przyjaciół, są szczęśliwi.[5]

Przyczyny niepowodzeń szkolnych:

1. Przyczyny społeczno – ekonomiczne, np. rozwód rodziców, złe warunki mieszkaniowe, materialne, niski poziom kulturalny i intelektualny rodziny, brak zaspokojenia zrozumienia potrzeb dziecka, niewłaściwa postawa rodziców wobec dziecka, brak właściwej atmosfery w domu. Podstawowym środowiskiem wychowawczym dziecka jest rodzina. Stwarzając odpowiednie warunki w domu
(cichy kącik do pracy, dostępność do książek, przyborów szkolnych) wpływa się na powodzenie szkolne dziecka. Gdy rodzice nie przejawiają żadnych zainteresowań kulturalnych, tłumią ciekawość poznawczą, lekceważą naukę dziecka, brakuje mu koniecznych dla rozwoju umysłowego bodźców – wzorów społecznych i podniet uczuciowych, które pobudzałyby go do nauki.
2. Przyczyny biopsychiczne, np. zadatki wrodzone, cechy charakteru (pewność siebie lub nieśmiałość, dokładność, trudność w nawiązywaniu kontaktów, zaburzenia uczuciowości ...