Oświecenie - test

Test z wiadomości dotyczących oświecenia

Imię i nazwisko................................................................................................... klasa...................................

1. Wyjaśnij pojęcia:

a). Racjonalizm - ............................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
b). Empiryzm -.................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
c). Sentymentalizm - ......................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
d). Deizm - ......................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................

2. Czym była Komisja Edukacji Narodowej?
..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

3. Wymień 2 tytuły czasopism, powstałych w oświeceniu.
.........................................................
.........................................................

4. Na podstawie satyry Do króla bajek Ignacego Krasickiego omów zarzuty, jakie stawia szlachta królowi.
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
5. Kto jest autorem utworów:

a). Pieśń Legionów Polskich we Włoszech - ................................................................................................................................
b). Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki - ...............................................................................................................................
c). Hymn do miłości ojczyzny - ...............................................................................................................................
d). Rękopis znaleziony w Saragaossie - ...............................................................................................................................
e). Do Justyny. Tęskność na wiosnę - ................................................................................................................................

6. Omów kierunki w oświeceniowej sztuce. Wymień po jednym przedstawicielu:
..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

7. Podaj periodyzację epoki w Polsce i Europie i wyjaśnij genezę nazwy:
..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
8. Omów dwa oświeceniowe gatunki literackie:
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
9. Wymień instytucje kulturalne, które miały wpływ na charakter epoki:
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
10. Jakie okoliczności historyczne określiły epokę w Polsce?
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
11. Wymień nazwiska filozofów oświeceniowych. Omów koncepcję jednego z nich.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
12. Podaj nazwiska publicystów epoki oświecenia:
………………………………………………………………………………………………………………..
13. Scharakteryzuj dwa obozy (stronnictwa) zaprezentowane w Powrocie posła:
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
14. Do podanych tytułów utworów dopisz nazwę gatunku literackiego:

„ Monachomachia ”-
„ Ptaszki w klatce ”-
„ Kandyd ”-
„ Do króla ”-
„ Powrót posła ”-
„ Do Justyny tęskność na wiosnę ”-

15. Rodowodu literackiego bajki należy poszukiwać w twórczości:
a) La Fointaine’a,
b) Horacego,
c) Ezopa,
d) Krasickiego.

12. Za pierwszą polską powieść uważa się:
a) „ Starą baśń ” J. I. Kraszewskiego,
b) „ Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki ”,
c) „ Pogankę ” N. Żmichowskiej,
d) „ Powrót posła” J. U. Niemcewicza.

Tekst czytania ze zrozumieniem

Czesław Miłosz
Oświecenie
Fragment książki „Historia literatury polskiej”
Jeśli renesans nazywamy złotym wiekiem literatury polskiej, to krótki, ale intensywny okres oświecenia jest pod wieloma względami łączącym to, zdawałoby się, zagubione dziedzictwo z literaturą epoki współczesnej. Odrodzenie kulturalne zbiegło się z panowaniem ostatniego króla polskiego, Stanisława Augusta Poniatowskiego, i z tej to przyczyny mówimy o okresie stanisławowskim. W rzeczywistości jednakże sytuacja kraju była już taka, że ludzie oświecenia ze swymi szerokimi poglądami i śmiałymi ideami nie byli w stanie zmienić biegu wypadków. Ale zarówno w dziedzinie edukacji, jak i literatury, pojmowanych przez nich jako narzędzia zaangażowania politycznego i społecznego, odcisnęli oni decydujące piętno na losach narodu. [...] „Ludzi oświecenia” nie było wielu. Toczyli nierówną walkę z powodu zawziętego oporu szerokich mas klasy rządzącej, szlachty, która wierna „sarmatyzmowi” sprzeciwiała się wszelkim nowościom. [...]
„Książę poetów”, jak nazywali go współcześni, Ignacy Krasicki był pod wieloma względami typowym człowiekiem oświecenia. [...] Jako poeta wpłynął głównie na oczyszczenie języka, co na jakiś czas uporządkowało chaotyczne bogactwo baroku. Powrócił w pewnej mierze do jasnego i prostego języka Kochanowskiego [...]. Pracowity, literaturę pojmował jako szczególne powołanie, a mianowicie ...