Stymulacja rozwoju mowy

Stymulacja rozwoju mowy

,,Osiągnięcie prawidłowego stanu mowy uwarunkowane jest określonym dyspozycjami w funkcjonowaniu narządu słuchu i mowy. One bowiem zapewniają prawidłowe rozumienie wypowiedzi słownych i ich tworzenie.”

Zdaniem A. Jurkowskiego na stan mowy wpływa również sprawność intelektualna, przebyte doświadczenia oraz wzory mowy czerpane ze środowiska, w którym wzrasta dziecko.

Żeby zapewnić dziecku właściwy stan tych dyspozycji (jeżeli nie ujawniły się defekty ograniczające rozwój dziecka i wymagające intensywnej interwencji specjalistycznej), zaleca się prowadzenie następujących ćwiczeń:

Ćwiczenia słuchowe

- z wykorzystaniem bodźców niewerbalnych,

- z wykorzystaniem dźwięków mowy:

ćwiczenia słuchu fonematycznego, których celem jest usprawnianie utożsamiania i różnicowanie fonemów,

- ćwiczenia słuchu prozodycznego, czyli wysłuchiwanie i różnicowanie akcentu, tempa, intonacji i czasu trwania głosek (iloczasu) jak również realizacji, ,,melodii” wypowiedzi,

- ćwiczenia słuchu fonetycznego, czyli umiejętności różnicowania głosek, których różne wymówienia (prawidłowe i nieprawidłowe) stanowią ten sam fonem, czyli nie zmieniają znaczenia wyrazu, który zbudowany jest z tych samych głosek.

Ćwiczenia rozumienia wypowiedzi

Ćwiczenia pamięci słownej

Ćwiczenia rozwijające słownictwo (bierne i czynne)

Ćwiczenia w budowaniu zdań i dłuższych wypowiedzi

Ćwiczenia oddechowe

Ćwiczenia głosowe

Ćwiczenia aparatu artykulacyjnego:

- ćwiczenia prawidłowego połykania,

- ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne: język, wargi, podniebienie miękkie i żuchwę,

- ćwiczenia świadomego kierowania ruchami narządów artykulacyjnych.

Ćwiczenia artykulacyjne (ćwiczenia w utrwalaniu prawidłowej wymowy poszczególnych głosek).

Układ ćwiczeń, ich kolejność, zakres i nasilenie powinny być dobrane indywidualnie w zależności od potrzeb określonych przez logopedę, po wnikliwym badaniu mowy.

Podczas prowadzenie ćwiczeń wspomagających rozwój mowy należy pamiętać o kilku ważnych zasadach, mianowicie:

Zajęcia usprawniające umiejętność porozumiewania się powinny być dla dziecka przyjemnością, zabawą, jednym ze sposobów nawiązywania kontaktu i spędzania czasu ze swoimi opiekunami.

Cel zabawy powinien być uświadomiony i w miarę możliwości konsekwentnie realizowany.

Elastyczność w zamierzonych działaniach.

Zadania nie powinny być zbyt trudne, bo zniechęcą dziecko do dalszych działań, ale równocześnie nie powinny być zbyt łatwe, ponieważ staną się nudne.

Czas ich trwania powinien być dostosowany do wydolności i wieku dziecka.

Osiągnięcie efektów gwarantuje systematyczność i wytrwałość.

Oprócz wielu różnych pomocy: zabawek, obrazków, loteryjek, klocków itp., w miejscu zabaw i ćwiczeń powinno znajdować się stałe zamocowane lustro, w którym dziecko będzie mogło obserwować twarz swoją i osoby prowadzącej ćwiczenia.

Wypowiedzi słowne formułowane są zawsze w jakichś sytuacjach. Łączą się one z czynnościami poznawczymi lub wykonawczymi i są podejmowane przez podmiot bądź też pozostają w związku z kontaktami społecznymi. Istotną sprawą jest więc rozpoznawanie rodzaju czynności dzieci i ocena sytuacji, w jakich werbalizacja następuje, pod względem ich znaczenia dla kształtowania się mowy i skorelowanych z nią procesów poznawczych ...