Zaloguj się aby ocenić lub skomentować publikację.
Znaczenie lasów w przyrodzie i gospodarce człowieka
Halina Gierszewska*, Mateusz Gierszewski**
* Szkoła Podstawowa nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Miastku, ul. Bolesława Chrobrego 7,
77-200 Miastko (e-mail: gh18m@interia.pl)
** Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 2 im. Charles de Gaulle’a w Poznaniu, ul. Tarnowska 27, 61-323 Poznań (e-mail: mgiersz@amu.edu.pl)
I. Znaczenie lasów w przyrodzie
Lasy są najbardziej naturalną formacją przyrodniczą od wieków nierozerwalnie związaną z krajobrazem Ziemi. Wspólną cechą wszystkich zbiorowisk leśnych jest ich warstwowa budowa. Różnorodna roślinność lasu układa się w odrębne, do różnej wysokości sięgające warstwy. Wyróżnia się warstwę drzew, podszytu, runa i ściółki. Warstwowy układ wyróżnia się także w części podziemnej lasu. Gatunki zielone zakorzeniają się z reguły płytko. Główna masa ich korzeni rozwija się w górnych horyzontach gleby, w poziomie próchnicznym, a niektóre rośliny kłączowe zakorzeniają się nawet w ściółce. Korzenie krzewów, a przede wszystkim drzew sięgają kilku metrów głębokości. Taka budowa warstwowa lasu powoduje, że las stabilizuje warunki wodne, ponieważ zmniejsza zagrożenie i rozmiary szkód spowodowane nadmiernymi opadami.
Las jest zgrupowaniem różnorodnych organizmów. Oprócz drzew, krzewów i roślin zielonych spotykamy tu mnóstwo roślin niższych: mchów, porostów, wątrobowców. W niezliczonych korytarzach i szparach kory żyją liczne owady i pajęczaki. W ściółce leśnej łatwo zauważamy splątane strzępki grzybów i wiele małych zwierząt. W glebie i ściółce rozwijają się też wielkie ilości mikroorganizmów. Wszystkie te organizmy znajdują w lesie najodpowiedniejsze środowisko. Każdy z nich odgrywa tu swoją rolę, każdy oddziałuje na pozostałe i podlega ich oddziaływaniu. Większość roślin zielonych żyje w symbiozie z grzybami, z którego oba organizmy czerpią korzyści. Wyraźna współzależność istnieje między roślinami i zwierzętami. Rośliny dostarczają zwierzętom pokarmu, miejsc do zakładania lęgowisk i gniazd, zwierzęta zaś wywierają wpływ na życie pojedynczych roślin i całych zbiorowisk poprzez niszczenie szkodników, zapylanie kwiatów, rozsiewanie owoców i nasion itp.
Stosunki między organizmami w lesie wyrażają się nie tylko we wzajemnej pomocy, lecz i w ostrej walce. Środowisko leśne jest ograniczone, dlatego następuje walka o miejsce, światło i wodę. Wynikiem walki drzew o światło są wysokie i smukłe pnie.
Poszczególne zbiorowiska roślinne stale i w różny sposób kształtują glebę, którą porastają. Oprócz podłoża i klimatu to rośliny wpływają na właściwości gleby. Korzenie roślin przerastają ją we wszystkich kierunkach i na różnych głębokościach. Za ich pośrednictwem rośliny pobierają związki mineralne z różnych poziomów. Opadłe liście i inne szczątki roślin tworzą ogromną mieszaninę związków mineralnych i dzięki działalności grzybów i mikroorganizmów glebowych ulegają rozkładowi i przechodzą do gleby. W ...
