Kwas octowy - budowa, właściwości, zastosowanie

Temat: Kwas octowy – budowa, właściwości i zastosowanie.

Cele lekcji:
Wiadomości:
· uczniowie zdefiniują proces fermentacji octowej
· uczniowie wymienią do czego stosowany jest kwas octowy
Umiejętności:
·obserwowania zmian zachodzących podczas badania właściwości kwasu octowego
· poprawnie odczytania odczynu kwasu octowego
·określenia właściwości fizycznych i chemicznych kwasu octowego
·sformułowania wniosków z przeprowadzonych doświadczeń (pokazu)
·zapisania równania reakcji fermentacji octowej
Postawy:
·przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy
·angażuje się do aktywności na zajęciach
·dostrzega wpływ kwasu octowego na organizm człowieka.

Formy pracy: ćwiczenia laboratoryjne- pokaz

Metody pracy: pogadanka, dyskusja.

Środki dydaktyczne:
- odczynniki (wiórki magnezu, zasada sodowa, kwas octowy, oranż metylowy, fenoloftaleina),
- sprzęt (statyw do probówek, probówki, zlewki, pipeta, bagietka, łyżeczka do spalań).
Przebieg lekcji:

Wstęp

1.Przypomnienie wiadomości z poprzedniej lekcji (kwas mrówkowy)
Gdzie występuje kwas mrówkowy?
Jakie właściwości ma kwas mrówkowy?
2.Przedstawienie celu lekcji, sformułowanie tematu i omówienie pracy na zajęciach.

Część główna

1. Budowa cząsteczki kwasu octowego.
Wzór sumaryczny: CH3COOH

2. Jak Otrzymujemy kwas octowy?.

Kwas octowy powstaje w procesie fermentacji octowej, w wyniku utlenienia alkoholu etylowego pod wpływem powietrza i bakterii octowych :
C2H5OH + O2 bakterie→ CH3COOH + H2O
alkohol
etylowy kwas octowy

3. DOŚWIADCZENIE 1
Badanie właściwości kwasu octowego:
(doświadczenie wykonuje nauczyciel)

Obserwacje: Właściwości kwasu octowego:
stan skupienia- ciekły, barwa- bezbarwny, zapach- charakterystyczny, rozpuszczalność w wodzie- dobra, zabarwienie oranżu metylowego- czerwony.
Wniosek: Wskaźniki chemiczne zabarwiają się na kolor czerwony w obecności kwasu octowego co świadczy kwaśnym odczynie roztworu. W wodnym roztworze kwasu octowego zachodzi proces dysocjacji jonowej.
Równanie przebiegu reakcji: CH3COOH → H+ + CH3COO—

4. DOŚWIADCZENIE 2
Reakcja kwasu octowego z wiórkami magnezu(doświadczenie wykonuje nauczyciel)
Obserwacje i wnioski formułują uczniowie.

Obserwacje: Reakcja zachodzi gwałtownie, wydziela się ciepło i gaz palący się charakterystycznym dźwiękiem.
Wniosek: Magnez wypiera wodór z cząsteczki kwasu octowego i powstaje sól octan magnezu i wodór (gaz)
2CH3COOH + Mg → Mg(CH3COO)2+ H2
kwas octowy octan magnezu

Opis równania: dwie cząsteczki kwasu octowego reagują z jednym atomem magnezu dając jedną cząsteczkę octanu magnezu i jedną dwuatomową cząsteczkę wodoru

5. DOŚWIADCZENIE 3
Reakcja kwasu octowego z zasadą sodową i fenoloftaleiną.
(doświadczenie wykonuje nauczyciel)
Obserwacje i wnioski formułują uczniowie.

Obserwacje: Zasada sodowa z fenoloftaleiną odbarwia się.
Wniosek: Zachodzi zobojętnienie zasady sodowej kwasem octowym.

6. Zastosowanie kw. octowego.

Podsumowanie:

1. O jakim związku mówiliśmy na tej lekcji?
2. Jakie właściwości fizyczne i chemiczne ma kwas octowy?
3. Nauczyciel nagradza uczniów plusami na lekcji.

Praca domowa:
Napisz notatkę na temat kwasu etanowego(budowa, równanie fermentacji octowej, właściwości fizyczne chemiczne, zastosowanie)