Kwas octowy - budowa, właściwości, zastosowanie

Temat: Kwas octowy – budowa, właściwości i zastosowanie.

Cele lekcji:
Wiadomości: Uczeń
·zdefiniuje proces fermentacji octowej
·wymieni do czego stosowany jest kwas octowy
Umiejętności: Uczeń
·umiejętność obserwowania zmian zachodzących podczas badania właściwości kwasu octowego
·zbada odczyn kwasu octowego
·określi właściwości fizyczne i chemiczne kwasu octowego
·sformułuje wnioski z przeprowadzonych doświadczeń (pokazu)
·zapisze równanie reakcji fermentacji octowej
Postawy: Uczeń
·przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy
·angażuje się do aktywności na zajęciach
·dostrzega wpływ kwasu octowego na organizm człowieka.

Formy pracy: ćwiczenia laboratoryjne: pokaz

Metody pracy: pogadanka, dyskusja.

Środki dydaktyczne:
- odczynniki (wiórki magnezu, zasada sodowa, kwas octowy, oranż metylowy, fenoloftaleina),
- sprzęt (statyw do probówek, probówki, zlewki, pipeta, bagietka, łyżeczka do spalań).

Przebieg lekcji:

Wstęp:
1.Przypomnienie wiadomości o kwasie mrówkowym:
Gdzie występuje kwas mrówkowy?
Jakie właściwości ma kwas mrówkowy?
2.Przedstawienie celu lekcji, sformułowanie tematu i omówienie pracy na zajęciach.
Część główna

1. Budowa cząsteczki kwasu octowego.
Wzór sumaryczny: CH3COOH

2. Otrzymywanie kwasu octowego.

Kwas octowy powstaje w procesie fermentacji octowej, która polega na utlenieniu alkoholu etylowego pod wpływem powietrza i bakterii octowych
C2H5OH + O2 bakterie→ CH3COOH + H2O
etanol kwas octowy

3. DOŚWIADCZENIE 1: Badanie właściwości kwasu octowego:
Doświadczenie wykonuje nauczyciel w formie pokazu
Obserwacje: Właściwości kwasu octowego:
stan skupienia- ciekły, barwa- bezbarwny, zapach- charakterystyczny, rozpuszczalność w wodzie- dobra, zabarwienie oranżu metylowego- czerwony.

Wniosek: Wskaźniki chemiczne zabarwiają się na kolor czerwony w obecności kwasu octowego co świadczy kwaśnym odczynie roztworu. W wodnym roztworze kwasu octowego zachodzi proces dysocjacji jonowej.
Równanie przebiegu reakcji: CH3COOH → H+ + CH3COO—

4. DOŚWIADCZENIE 2: Reakcja kwasu octowego z magnezem
Reakcję wykonuje nauczyciel w formie pokazu
Obserwacje i wnioski formułują uczniowie.

Obserwacje: Reakcja zachodzi bardzo gwałtownie, wydziela się ciepło i gaz palący się charakterystycznym dźwiękiem.

Wniosek: Magnez wypiera wodór z cząsteczki kwasu octowego i powstaje sól octan magnezu i wodór (gaz)
2CH3COOH + Mg → Mg(CH3COO)2+ H2
kwas octowy octan magnezu

Opis równania: dwie cząsteczki kwasu octowego reagują z jednym atomem magnezu dając jedną cząsteczkę octanu magnezu i jedną dwuatomową cząsteczkę wodoru

5. DOŚWIADCZENIE 3: Reakcja kwasu octowego z zasadą sodową w obecności fenoloftaleiny.
Reakcję wykonuje nauczyciel w formie pokazu
Obserwacje i wnioski formułują uczniowie.

Obserwacje: Zasada sodowa z fenoloftaleiną odbarwia się.
Wniosek: Zachodzi zobojętnienie zasady sodowej kwasem octowym.

6. Zastosowanie kwasu octowego.

Podsumowanie:

1. O jakim związku była mowa na tej lekcji?
2. Jakie właściwości fizyczne ma kwas octowy?
3. Jakie właściwości chemiczne ma kwas octowy?
4. Ocena pracy uczniów na lekcji.

Praca domowa:
Napisz notatkę na temat kwasu ...