Nauka czytania - scenariusz

Nauka czytania i czytanie zależne jest od sprawności funkcji percepcyjnych i ruchowych oraz od ich współdziałania. W sytuacji, gdy ich rozwój jest zakłócony pojawiają się trudności w nauce czytania i pisania.  K. Grabowska, J. Jastrząb, J. Mickiewicz, M. Wojak wskazują na trzyetapowy model pracy z uczniem z trudnościami w nauce czytania i pisania: I.              Analiza i synteza mowy. II.             Nauka czytania i pisania metodą sylabową. III.            Głoski specyficzne języka polskiego. Analiza i synteza mowy jest etapem przygotowującym do nauki czytania i pisania, poprzedza rozpoczęcie systematycznej nauki czytania i pisania metodą sylabową. Poniższe scenariusze zawierają ćwiczenia analizy i syntezy mowy obejmujące zdania i wyrazy. 

Scenariusz 1: ĆWICZENIA W ANALIZIE I SYNTEZIE MOWY – WYODRĘBNIANIE ZDAŃ I WYRAZÓW W MOWIE USTNEJ I PISANEJ

Część wstępna – ćwiczenia na materiale nieliterowym
Ćwiczenia percepcji słuchowej: Dzieci śpiewają dowolną piosenk, wyklaskując jednocześnie rytm melodii otwartymi dłońmi o kolana. Następnie głaszczą kolana w rytm tej samej melodii.
Ćwiczenia percepcji wzrokowej: szukanie różnic na obrazkach.

Zajęcia właściwe:
I. Ćwiczenia percepcji słuchowej
1. Wyodrębnianie zdań i wyrazów w wypowiedziach innych osób (Ćwiczenia w czytaniu i pisaniu, str. 9)
Terapeuta wypowiada zdanie, które ilustruje czynnościami. Dzieci słuchają i podają liczbę zdań wypowiedzianych przez nauczyciela.
Trzymam zeszyt.
Biorę książkę.
Spaceruję po klasie.
Piszę na tablicy datę.
Nauczyciel wypowiada jeszcze raz w/w zdania , dzieci liczą wyrazy w każdym zdaniu

2. Uzupełnianie zdań brakującymi wyrazami. (Ćwiczenia …, str.10)
Pytanie nauczyciela: „Zgadnij co robiły dzieci?”
Nauczyciel wypowiada zdanie z pominięciem środkowego wyrazu, jego brak akcentuje np. klaśnięciem. Dzieci dopowiadają brakujący wyraz i określają jego miejsce, a następnie wypowiadają pełne brzmienie zdania.
Kasia …….. pędzlem. (maluje)
Ola ……… nożyczkami. (wycina)
Antek ………. ołówkiem. (rysuje)
Tomek ………… z plasteliny. (lepi)
3. Układanie rymowanek (Ćwiczenia …, str. 11)
Nauczyciel poleca: „dopowiedz wyraz do rymu”
Lolek (Bolek)
Ula (kula)
Sowa (mowa)
Kawa (ława)
Hak (mak)
II. Ćwiczenie percepcji wzrokowej
1. Identyfikowanie tych samych wyrazów, w szeregach wyrazów podobnych (Ćwiczenia …, str. 17)
Dzieci otrzymują zestawy wyrazów, w których identyfikują wyrazy o tym samym obrazie graficznym.
Polecenie nauczyciela: „Wykreśl dwa jednakowe wyrazy.”
piłka piłka pałka półka polka
kalka halka kalka kulka kilka
pada bada poda pada buda

2. Wyodrębnianie wyrazów krótszych w dłuższych (Ćwiczenia …, str. 17)
Polecenie nauczyciela: „Zestawie wyrazów wyszukaj wyraz „las”.
oklaski, odblaski, laska, blask, klaskać, klaser

III. Ćwiczenia koordynujące współdziałanie funkcji percepcyjno – motorycznych
1.Nauczyciel wypowiada kolejno zdania, a dzieci wykładają odpowiednią liczbę pasków (ilustrują ilość usłyszanych zdań)
Adam i Ola są w domu.
Dzieci lepią bałwana.
Ola upadła na lodzie.
Adam zjeżdża na sankach z górki.
2. Nauczyciel wypowiada zdanie, dzieci wsłuchują się, a następnie tną pasek na tyle odcinków ile wyodrębniły w nim wyrazów.
Ala i Ula są w kinie..
Dzieci biegają .
Iza czyta książkę
Adam zjeżdża na sankach z górki.
IV. Ćwiczenia w czytaniu
1. Zabawa z wyrazami
Dzieci otrzymują 4 ilustracje i kartoniki z wyrazami będącymi podpisami tych ilustracji
Polecenie nauczyciela: Przeczytaj wyrazy. Ułóż je pod ilustracjami
V. Ćwiczenia w pisaniu
Zakończenie zajęć: wspólne śpiewanie piosenki

Scenariusz 2: ĆWICZENIA W ANALIZIE I SYNTEZIE MOWY – UZUPEŁNIANIE ZDAŃ BRAKUJĄCYMI WYRAZAMI

Część wstępna
Ćwiczenia percepcji słuchowej: zagadki akustyczne – odtwarzanie usłyszanego dźwięku
Ćwiczenia percepcji wzrokowej ...