Zaloguj się aby ocenić lub skomentować publikację.
Znaczenie słuchu w rozwoju mowy i słownictwa dziecka
Specyfika analizatora słuchowego, w odróżnieniu od innych analizatorów, polega na jego szczególnej roli w kształtowaniu mowy, która jest środkiem społecznego porozumiewania się.
Mowa spełnia różne funkcje symboliczne, a szczególnie wpływa na kształtowanie się osobowości każdego człowieka. Owa zależność mowy od funkcji analizatora słuchowego tym bardziej rzutuje na rozwój dziecka z uszkodzonym słuchem.
L.Kaczmarek określa mowę jako akt porozumiewania się słownego, w którym ktoś kogoś o czymś powiadamia. Wskazuje przy tym na 4 główne elementy tego procesu. Jest to: nadawca, odbiorca, przekazywana treść oraz kod, czyli forma informacji znana obydwu stronom (L.Kaczmarek,1977,s.27).
Nie trudno stwierdzić, iż uszkodzenie słuchu powoduje z reguły różne trudności w rozwoju dziecka, a szczególnie w kształtowaniu się mowy. Słuch to najważniejszy zmysł człowieka. Jego rozwój jest ściśle powiązany z rozwojem mowy i pełni ogromne znaczenie, a mianowicie:
umożliwia odbiór bodźców akustycznych ze wszystkich kierunków,
dzięki czemu człowiek pozostaje w ciągłym kontakcie z otaczającą go przestrzenią,
słuch przekazuje informacje płynące z dalszego otoczenia,
zapewnia dopływ bodźców akustycznych przez cały czas, stale,
przekazywane bodźce stymulują i pobudzają ciekawość,
uwagę dziecka (Y.Cśanyi,1994,s.9-14).
Dopływające dzięki analizatorowi słuchowemu informacje budzą często zainteresowanie. I tak, już małe, rozwijające się dziecko zaczyna zadawać pytania w celu zaspokojenia swojej ciekawości. Dodatkowym bodźcem są również wypowiedzi innych ludzi. W ten sposób następuje rozwój mowy, środka nawiązywania i podtrzymywania kontaktów międzyludzkich (tamże, s.9-14)
Mowa jest umiejętnością nabytą, gdyż przyswajana jest w trakcie zdobywania doświadczenia życiowego. Jej prawidłowy rozwój cechuje się kolejnym przechodzeniem od najprostszych struktur do rozwiniętej struktury zdania pojedynczego i złożonego.
J.E.Nowak wyróżnia następujące okresy rozwoju mowy:
okres melodii trwający od urodzenia do pierwszego roku życia (przypada na okres niemowlęcy, kiedy to dziecko zaczyna gaworzyć; stopniowo reaguje na mowę, naśladując najbliższe otoczenie, które posługuje się językiem),
okres wyrazu (1-2 rok życia)charakteryzuje się używaniem przez dziecko właściwie wszystkich samogłosek (poza nosowymi) oraz spółgłosek,
okres zdania przypada na 2-3 rok życia (mowa dziecka ulega dalszemu rozwojowi i doskonaleniu; w tym czasie zachodzi proces opanowywania zasad gramatycznych języka i stale wzrasta zasób słownikowy; dziecko zaczyna mówić prostymi zdaniami 2-3 –wyrazowymi, co nie oznacza, że mówi całkiem poprawnie; ta mowa często jest zrozumiała tylko dla najbliższego otoczenia),
okres swoistej mowy dziecięcej to okres przedszkolny (3-7 rok życia). Język dziecka jest już ukształtowany w ogólnym zarysie, dzięki czemu powinno ono nabyć poprawna wymowę (J.E.Nowak,1993,s.13-14).
Rozwój ...
