Zaloguj się aby ocenić lub skomentować publikację.
Integracja czy segregacja?
Kształcenie osób niesłyszących w warunkach integracji
Pojęcie integracji pojawiło się w pedagogice w związku z krytyką segregacyjnego systemu opieki nad dziećmi i młodzieżą w specjalnych ośrodkach szkolno – wychowawczych. Od wielu lat toczą się dyskusje na temat optymalnego modelu integracyjnego sytemu nauczania. W ujęciu historycznym począwszy od starożytności do pierwszej połowy XX wieku kształcenie integracyjne funkcjonowało raczej w praktyce niż w świadomości społecznej. Twórcy pierwszych szkół mieli świadomość tego, jakie znaczenie mają kontakty uczniów niepełnosprawnych z ich pełnosprawnymi rówieśnikami. Opowiadali się oni za integracją społeczną i doskonale rozumieli jej sens, ale jednocześnie organizowali szkoły specjalne. Od drugiej połowy XX wieku nastąpił bardzo szybki rozwój idei i praktycznych rozwiązań w zakresie kształcenia integracyjnego. Miało na to wpływ wiele czynników, takich jak:
wzrost wrażliwości i świadomości społecznej
rozwój pedagogiki specjalnej i ogólnej
rozwój ważnych dla pedagogiki specjalnej nauk biomedycznych i społecznych
lepsze przygotowanie i dojrzałość pedagogów specjalnych do nowych warunków i form pracy rewalidacyjnej
działalność znanych rodzin na rzecz integracji (Palak Z. 2000).
Zagadnienie integracji społecznej osób niepełnosprawnych jest w ostatnim dziesięcioleciu, często podejmowanym tematem badań naukowych. Podkreśla się, że obecność dzieci niepełnosprawnych wśród pełnosprawnych, ich wspólna nauka i zabawa, są zjawiskami, które wzbogacają rozwój zarówno jednych jak i drugich. Dzieci pełnosprawne poznają ograniczenia, ale też i możliwości niepełnosprawnych kolegów. Uczą się w ten sposób otwartej, tolerancyjnej postawy wobec inności drugiego człowieka. Natomiast dzieci niepełnosprawne, uczestnicząc w różnych formach współdziałania, nabywają umiejętności współżycia w zespole, oraz kształtują właściwe pojęcie o samym sobie. Ponadto rozwijają umiejętność korzystania z emocjonalnego, informacyjnego oraz instrumentalnego wsparcia ze strony pełnosprawnych rówieśników (Rakowska A. 2000).
Integracja to przede wszystkim kolejny wymiar wychowania specjalnego, który polega na integrowaniu różnych czynników, takich jak: rodzina, szkoła, środowisko lokalne (Zabłocki K. J. 2002). Pierwsze dwa czynniki zasługują tu na szczególną uwagę, gdyż są przedmiotem badań i rozważań niniejszej pracy.
Możliwość nauczania dzieci w pobliskiej szkole rozbudziły nadzieje rodziców, którzy woleli swe niepełnosprawne dziecko tam właśnie posyłać, niż oddawać do specjalnego ośrodka szkolno – wychowawczego, oddalonego zazwyczaj od domu rodzinnego. Nauczanie dzieci niepełnosprawnych w systemie integracyjnym jest procesem o złożonej strukturze i dotyczy różnych aspektów rozwoju dziecka (Kowańdy K. 1998).
Mówiąc o integracji nie zawsze dość dokładanie rozróżnia się dwa aspekty tego pojęcia. Chodzi o to, czy integrację traktuje się jako pewnego rodzaju formę osiągania celów (w odniesieniu do dzieci z wadą słuchu uczenie się wraz ze słyszącymi kolegami) czy o oczekiwaniach rodziców i pedagogów, że właśnie dzięki integracji dzieci osiągną wyniki ...
