Zaloguj się aby ocenić lub skomentować publikację.
Pojęcie autyzmu i jego analiza jako kategorii diagnostycznej
Autyzm jest słowem pochodzącym z języka greckiego i oznacza tyle, co sam (autos – sam). Autyzm jako termin charakteryzujący jeden z osiowych objawów schizofrenii po raz pierwszy został użyty przez E. Bleurera już w 1911 roku. Przez autyzm Bleurer wówczas rozumiał zamknięcie się we własnym świecie, oznaczające również rozluźnienie dyscypliny logicznego myślenia. Następnie w roku 1943 austriacki pediatra L. Kanner z Johns Hopkins Hospital w artykule pt. Autistic disturbances of affective contact podjął pierwszą próbę wyodrębnienia autyzmu jako kategorii diagnostycznej i dokonał jego opisu. W odniesieniu do badanej grupy Kanner zdiagnozował dzieci jako schizofreniczne, psychotyczne
i niepełnosprawne intelektualnie. Ponadto wyróżnił takie, których zachowanie nie spełniało żadnego z wymienionych wcześniej kryteriów diagnostycznych. Zaburzenia, którym dotknięte były badane dzieci Kanner nazwał autyzmem wczesnodziecięcym, zaś w jego opinii oznaczało ono głównie: „brak fantazji lub zdolności do kreowania rzeczywistości”. L. Kanner dokonał również ogólnego zestawienia cech autyzmu. W jego pojęciu autyzm wyróżnia się poprzez:
- niezdolność do rozwijania stosunków społecznych, trudności w kontaktach z innymi ludźmi,
- stereotypowe, powtarzające się czynności w trakcie zabawy, sprzeciw jakimkolwiek zmianom,
- wystąpienie zaburzeń w okresie niemowlęctwa,
- brak rozwoju mowy (mowa niekomunikatywna), używa słów bez znaczenia,
- zdolność mechanicznego zapamiętywania,
- dążenie do niezmienności,
- brak wyobraźni,
- opóźnienie w rozwoju językowym,
- odwracanie zaimków,
- echolalia. (powtarzanie słów)
Niezależnie od Kannera w 1944 roku niemiecki naukowiec Hans Asperger opisał łagodniejszą postać zaburzeń ze spektrum autyzmu, znaną później pod nazwą „ Zespołu Aspergera”. Pierwotnie zaproponowane przez Kannera rozumienie autyzmu jako następstwa emocjonalnego porzucenia niemowląt przez ich niedostępne, zimne matki nie znalazło potwierdzenia w późniejszych badaniach. Teoria ta, niesłusznie obarczała matki odpowiedzialnością za chorobę dzieci , stanowiła dodatkowy ciężar emocjonalny dla ich rodziców.
Współcześnie, po ponad siedemdziesięciu latach od pionierskich badań Kannera, w dalszym ciągu nauki zajmujące się problemem autyzmu nie wypracowały i określiły jednoznacznej jego definicji. Przypuszczać należy, iż tak jest dlatego, że autyzm jest całościowym zaburzeniem rozwoju dziecka, które charakteryzuje wielowymiarowa i różnorodna dysfunkcyjność. To ujęcie autyzmu podkreślono poniżej, zaś szersze rozważania na ten temat znajdują się w drugim punkcie niniejszej pracy, noszącym znamienny tytuł: Autyzm jako spektralne zaburzenie rozwoju dziecka. Mino to należy stwierdzić, że dotychczas formułowane definicje skupiały się w swojej treści na takich elementach autyzmu, jak czas pojawienia się pierwszych symptomów, ich nasilenie, mechanizmy patologii. W roku 1977 organizacja o nazwie Krajowe Stowarzyszenie Dzieci Autystycznych na Florydzie przyjęło tzw. krótką definicję autyzmu, w myśl której „autyzm jest poważnym upośledzeniem rozwojowym występującym w całym okresie życia, które w sposób ...